U

 

UNIA, nazwa Zrzeszenia Sportowego Związku Zawodowego Chemików, utworzonego w 1949 r., obejmującego koła sportowe związane z przemysłem chemicznym, poligraficznym i lecznictwem; 55 jednostek organizacyjnych w woj. katowickim (1952); spośród jednostek prowadzących działalność w Katowicach, (m.in. przy Montokwasie w Bogucicach, Fabryce Farb i Fabryce Acetylenu „Perun” w Dąbrówce Małej (osiągnięcia: medale MP w boksie), zob. ►Hetman 22 Dąbrówka Mała.
B. Cimała, A. Steuer: Sport w województwie katowickim (struktura, bazy, kadry). W: Z dziejów kultury fizycznej na Śląsku. Rozwój kultury fizycznej na Śląsku w latach 1918–1989. Red. M. Ponczek, K.H. Schodrok. T. 1. Katowice 2009.

UNIA DĄBRÓWKA MAŁA zob. ►Hetman 22 Dąbrówka Mała

UNIA LIGOTA zob. ►Budowlani Ligota.

UNIHOKEJ, floorball, dyscyplina sportu; nazwa u. jest skrótem od: uniwersalny hokej. Gra zespołowa, drużyny składają się z 5 lub 4 zawodników (ich liczba zależy od wielkości boiska); w grze używa się specjalnej konstrukcji kijów z tworzywa sztucznego oraz lekkiej, perforowanej piłeczki plastikowej; w czasie meczu nie wolno grać kijem uniesionym powyżej kolan, nie można też grać głową, nogą ani przebywać i bronić w polu bramkowym, mecze sędziowane są przez dwóch równorzędnych sędziów. Gra narodziła się w USA (lata 50. XX w.), na zasadach zbliżonych do współcześnie obowiązujących w Szwecji i Finlandii (lata 70. XX w.); w Polsce uprawiana jest od 1990 roku; na terenie Katowic, gdzie zrzeszeni są jedynie mężczyźni, w I dekadzie XXI w. w Uczniowskich Klubach Sportowych Kokociniec 69 i Gladiator 23 (w Szkole Podstawowej nr 69 i gimnazjum nr 23) w ►Ligocie. Osiągnięcia: I liga UKS  Kokociniec 69 (2006–2007).

UPADOWA, staw w ►Giszowcu, od pn. przylegający do ul. Transportowców, pow. 2,2 ha, teren połowu ryb (sumik, karp, lin, szczupak), w zasięgu działalności ►Okręgu Katowickiego Polskiego Związku Wędkarskiego.

 


LEKSYKON STRUKTUR KATOWICKIEGO SPORTU I TURYSTYKI

WSTĘP

Leksykon Struktury katowickiego sportu i turystyki zawiera hasła dotyczące polskich, niemieckich i żydowskich organizacji kultury fizycznej działających w przeszłości i obecnie na terenie miasta Katowice (w jego współczesnych granicach). Hasła, ułożone alfabetycznie, poświęcone są między innymi: reprezentującym polski ruch gimnastyczny gniazdom Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, niemieckim i żydowskim organizacjom turnerskim, organizacjom kultury fizycznej związanym z działalnością socjaldemokracji niemieckiej i polskiej, polskim i niemieckim klubom sportowym, regionalnym bądź ogólnopolskim związkom sportowym, jeżeli miały siedzibę w Katowicach, sekcjom sportowym i turystycznym polskich i niemieckich i organizacji młodzieżowych oraz bractw strzeleckich, a także współcześnie funkcjonującym stowarzyszeniom, zrzeszeniom, organizacjom, sekcjom i klubom, które w swoich założeniach statutowych uwzględniają działalność na rzecz wychowania fizycznego, sportu i turystyki. Wśród haseł leksykonu nie mogło zabraknąć opisu obiektów sportowych, gdzie katowiczanie mogli podziwiać zmagania sportowców bądź uprawiać amatorsko wybrane dyscypliny.

Różnorodność opisywanych struktur organizacji sportowych i turystycznych sprawiła, że niemożliwe stało się ujednolicenie treści poszczególnych haseł. Chcąc jednak zawrzeć jak najwięcej informacji, starano się umieścić w każdym haśle takie informacje, jak: profil działania, data powstania, lata funkcjonowania, adres siedziby, działające sekcje, nazwiska wybitnych i zasłużonych sportowców, trenerów i działaczy, osiągnięcia medalowe (seniorów, juniorów i młodzieży) na najważniejszych imprezach sportowych, dorobek w poszczególnych dyscyplinach sportu.

Przy opracowaniu leksykonu korzystano z archiwaliów Archiwum Państwowego w Katowicach i jego oddziałów w Pszczynie i Gliwicach, Archiwum Miejskiego w Katowicach, Archiwum Kurii Archidiecezjalnej w Katowicach oraz zgromadzonych w Muzeum Historii Katowic, a także informacji zamieszczanych w prasie historycznej i współczesnej, okolicznościowych wydawnictwach jubileuszowych oraz literaturze naukowej i popularnonaukowej.

Antoni Steuer

autor koncepcji opracowania i treści haseł