ZABŁOCKI Wojciech Mikołaj, (6 XII 1930, Warszawa – 5 XII 2020), pseud. Kajtek – szermierz-szablista, reprezentant Polski w l. 1946–1965 (w tym 4-krotny olimpijczyk: 1952, 1956, 1960, 1964); trenował w klubach: MKS Katowice (1946–1948), Budowlani Kraków (1949–1956), Krakowski Klub Szermierczy (1957–1958), Marymont Warszawa (1958–1965); wychowanek węgierskiego szablisty Jánosa Keveyego; architekt, znawca architektury sportowej, wykładowca w Instytucie Architektury Politechniki Łódzkiej i na Wydziale Architektury Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania w Warszawie. Był mężem aktorki Aliny Janowskiej oraz ojcem Michała Zabłockiego, poety i reżysera. Osiągnięcia: 3 (0–2–1) medale IO: 2 m. szabla druż. (1956, 1960), 3 m. szabla druż. (1964); 9 (4–1–4) medali MŚ: 1 m. szabla druż. (1959, 1961, 1962, 1963), 2 m. szabla druż. (1954), 3 m. szabla druż. (1953, 1957, 1958) i szabla ind. (1961); 1 (1–0–0) medal MŚJ – 1 m. szabla ind. (1953). Z Katowicami jest związany jako absolwent Gimnazjum i Liceum św. Jacka; współautor (z Gustawem Zemłą) pomnika Powstańców Śląskich przy katowickim Rondzie.
B.Tuszyński, H. Kurzyński, A.Tuszyńska: Polscy olimpijczycy XX wieku (1924–2002). T. 1–2. Wrocław 2004.
ZACZYK Teodor (20 IV 1900, Kobyla k. Raciborza – 23 IV 1990, Sosnowiec) – st. przodownik policji, szpadzista i szablista klubów śląskich, olimpijczyk z Berlina (1936) i Londynu (1948), członek POW GŚl. (1919–1922), uczestnik III powstania śląskiego (dowódca plutonu w 5. kompanii 4. PP), od 1924 w Policji Województwa Śląskiego (st. przodownik). Zmobilizowany do żandarmerii polowej (VIII 1939), wraz z wojskiem przekroczył granicę polsko-węgierską (24 IX), został internowany. W XII 1940 powrócił do okupowanego kraju (Lublin). Jako żołnierz AK wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec (1943). Był członkiem Policyjnego KS (1932–1939), „Pogoni” (1945–1949), „Stali” (1949–1956) i „Baildonu” Katowice, reprezentantem Polski (1934–1936) na ME (1934), w międzypaństwowym meczu z Niemcami (1935) i IO (1936, 1948). Osiągnięcia: 12 (6–3–3) medali MP (1934–1950) – 1 m. szpada indywidualna (1938), szabla indywidualna (1946), drużynowo (1947–1950); 2 m. szpada (1934, 1946), szabla (1937); 3 m. szabla (1938). Od 1952 pracował jako szkoleniowiec w śląskich klubach, Technikum WF w Katowicach (1952–1960), młodzieżowej szkółce Centralnej Rady Związków Zawodowych, wychował wielu reprezentantów Polski i olimpijczyków (►Anna Skupień-Włodarczyk, Genowefa Migas, Wojciech Rydz, Jerzy Matwiejew). Działał m.in. w Polskim Związku Szermierczym i Związku Weteranów Powstań Śląskich. Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej, odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Pochowany w Katowicach na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza.
B. Tuszyński, H. Kurzyński: Od Chamonix i Paryża do Vancouver. Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2010. [Warszawa 2010]; inskrypcja nagrobkowa na cmentarzu parafii p.w. św. Piotra i Pawła przy ul. Sienkiewicza w Katowicach.
ZAHORSKI FOSTOWICZ Eugeniusz (18 IV 1881, Teklomira – 24 VI 1947, Kraków) – polski szachista i działacz szachowy, radca prawny, ziemianin. Latem 1939 wybrany został do Rady Naczelnej Polskiego Związku Szachowego. Po wojnie z Warszawy przeniósł się na Śląsk. Pracował w Katowickim Zjednoczeniu Węglowym, był współzałożyciel Centralnej Sekcji Szachowej Katowickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. Osiągnięcia: 1(0–0–1) medal MP (1946) w barwach reprezentacji Katowic.
szachowavistula.pl/vistula/zahorski_eugeniusz.htm.
ZAJĄC Karol (? – 1987) – działacz piłkarski, członek Prezydium Wydziału Gier i Dyscypliny Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Katowicach (1961–1987). Pracował w Centrali Zaopatrzenia Handlu w Katowicach.
„Sport Śląski” 1987, nr 6.
ZAJĄC Zygmunt (1931 – 1 VII 1962) – szybownik, działacz Aeroklubu Śląskiego w Katowicach, długoletni instruktor wychowania lotniczego. Odnaczony Złotą Odznaką Szybowcową z 2 dwoma diamentami.
„Dziennik Zachodni” 1962, nr 156.
ZAPOROWSKI Marian (23 IX 1904, Środa Wielkopolska – l. 70. XX w.) – działacz sportowy w KS „Roździeń” Szopienice (kierownik sekcji tenisowej, prezes klubu), członek zarządu Górnośląskiego Związku Lekkoatletycznego. Pracował jako nauczyciel w Szopienicach (szkoła dla mniejszości niemieckiej, gimnazjum koedukacyjne ), w 1938 na Zaolziu (w Pietwałdzie), po 1945 na Podbeskidziu; w 1956 objął funkcję dyrektora Państwowego Młodzieżowego Zakładu Wychowawczego w Jaworzu.
https://mowjaworze.edupage.org/text2.
ZAWADZKI Janusz (27 IV 1931, Sosnowiec – 19 I 1977, Sosnowiec) – hokeista na lodzie, obrońca, zawodnik klubów: RKU Sosnowiec, Legia Warszawa i „Górnik 20” Katowice. 33 razy wystąpił w reprezentacji Polski, m.in. w 1953 zdobywając brązowy medal akademickich MŚ; w 1956 uczestniczył w IO. Osiągnięcia: 2 (2–0–0) medale MP – 1 m. (1953, 1958).
W. Zieleśkiewicz: Historia polskiego hokeja. Warszawa 2006.
ZDEBLOK Teofil (16 IV 1912, Zawodzie – ?), piłkarz, bramkarz, wychowanek KS Słowian Katowice; w latach 1927–1939 w Pogoni Katowice; znalazł się w kadrze na IO 1940; po II wojnie światowej był tzw. grającym trenerem w Szombierkach Bytom (1945–1949).
A. Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. 100 lat prawdziwej historii. T. 1, Ludzie 1918–1939. Współpr. Bożena Lidia Szmel. Katowice 2017.
ZEMŁA Izydor ([?], Podlesie – 29 IV 1994, Katowice) – działacz spółdzielczy i sportowy, członek Rady Nadzorczej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej w Katowicach; w 1938 założył KS „Podlesianka” Podlesie, który reaktywował w 1945.
https://www.mdkpoludnie.com/; „Dziennik Zachodni” 1994, nr 87.
ZIAJA Ernest (11 IV 1919, Siemianowice Śląskie – 29 VIII 1997, Siemianowice Śląskie) – hokeista lodowy i hokeista na trawie, zawodnik Śląskiego Klubu Hokejowego Katowice, KS „Dąb” Katowice (1937–1939), KS „Siemianowiczanka” Siemianowice (1946–1948), Koła Sportowego „Stal” Katowice (1949–1953), następnie KS „Górnik 1920” Katowice. Hokej na trawie uprawiał w KS „Stal” Siemianowice. 11 razy wystąpił jako reprezentant Polski; uczestniczył w V Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 1948 w Sankt Moritz. Osiągnięcia: 1 (0–1–0) medal MP – 2 m. (1952).
B.Tuszyński, H.Kurzyński: Od Chamonix i Paryża do Vancouver. Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2010. Warszawa 2010; W. Zieleśkiewicz: Historia polskiego hokeja. Krynica-Zdrój 2006; Pismo Wydziału Spraw Obywatelskich UM w Siemianowicach Śląskich z dnia 18 XI 1998.
ZIELEŹNIK Karol (5 XII 1954 Katowice – 10 XI 1995, Bytom) – szachista; zawodnik KS „Start” Katowice; kandydat na mistrza krajowego (1977); organizator imprez szachowych. Osiągnięcia: 2 (0–1–1) medale Drużynowych MP w szachach błyskawicznych – 2 m. (1975) i 3 m. (1981). Od 1986 był dyrektorem turniejów szachowych noszących początkowo nazwę Puchar Wyzwolenia Katowic, a w latach późniejszych – FIBAK Noma CUP, które były imprezami o światowej renomie (jeden z największych turniejów w formule open w Europie), w których uczestniczyło ponad 300 zawodników reprezentujących wszystkie kontynenty; w l. 1988–1992 pełnił funkcję wiceprezesa Śląskiego Związku Szachowego.
http://www.szachypolskie.pl/zieleznik–karol.
ZOWADA Maria zob. ►Kluba Maria
ZUB Ryszard (24 III 1934, Gołogóry k. Złoczowa – 11 I 2015, Padwa) – szermierz, szablista; zawodnik klubów: „Piast” Gliwice (1949–1954), „Baildon” („Stal”) Katowice (1955–1960) i „Legia” Warszawa (1961–1966); jeden z dwóch pierwszych medalistów olimpijskich (obok ►Zygmunta Pawlasa) reprezentujących kluby katowickie; reprezentant Polski, uczestnik IO (1956, 1960, 1964). Osiągnięcia: 3 (0–2–1) medale IO – 2 m. (1956, 1960), 3 m. w szabli drużynowo (1964); 5 (4–0–1) medali MŚ – 1 m. (1959, 1961, 1962, 1963) i 3 m. (1957) w szabli drużynowo; 7 (5–0–2) medali MP – 1 m. (1962, 1963, 1964, 1965, 1966) i 3 m. (1959, 1960) w szabli drużynowo. Po zakończeniu kariery sportowej był działaczem Polskiego Związku Szermierczego (członek zarządu, zastępca kierownika wyszkolenia), szkoleniowcem w klubach: „Baildon” Katowice, AZS Warszawa (1964–1968); następnie wyjechał do Włoch, gdzie został trenerem kadry narodowej (pod jego kierunkiem drużyna Włoch zdobyła tytuł mistrzów olimpijskich w Monachium, a jego wychowankowie wywalczyli tytuły mistrzów świata). Odznaczenia: Zasłużony Mistrz Sportu (1962), złoty Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe (wielokrotnie), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
K. Marcinek: Leksykon polskiej szermierki. Historia, ludzie, medale 1922–2012. Warszawa 2012.
ZUZOK Stanisław (13 III 1946–1994), piłkarz, obrońca; reprezentant Polski., zawodnik klubów: Czarni Gorzyce, Odra Wodzisław Śląski (GKS Wodzisław Śląski), z którą był bliski awansu do I ligi, GKS Katowice i Zagłębia Sosnowiec (z którym dwukrotnie, w latach 1977 i 1978, zdobył Puchar Polski), jako zawodnik GKS Katowice wystąpił w meczach z FC Barcelona w Pucharze Miast Targowych (w sezonie 1970/1971).