Ł

 

ŁABNO Zbigniew (29 1 1929, Katowice – 4 1 2016), dr hab. nauk prawnych, prof. Akademii Ekonomicznej (zob. ►Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach), pracownik tej uczelni w latach 1977–1978 i 1981–2001, kierownik Zakładu Prawa Transportowego (1981–1992) i Katedry Transportu (1992–2001), w latach 1990–1996 dziekan Wydziału Ekonomii, wypromował 200 magistrów. Był ponadto sędzią Sądu Powiatowego w Katowicach (1957–1961), przez wiele lat radcą prawnym w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym w Katowicach, posiadał również uprawnienia adwokata, Był zaangażowany w działalność Klubu Inteligencji Katolickiej w Katowicach oraz Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Wschodnich. Odznaczono go m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1994).
Księga jubileuszowa. 75 lat Uniwersytetu Ekonomicznego, red. M. Kubista-Wróbel, Katowice 2013.

ŁABUS Eugeniusz (26 VIII 1933, Kochłowice – 5 IV 2003, Katowice), absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, wieloletni dziennikarz Radia Katowice; wykładowca Uniwersytetu Śląskiego i prodziekan Wydziału Radia i Telewizji. Zwolniony z pracy w Radiu Katowice po wprowadzeniu stanu wojennego, pisał do powstałego wówczas tygodnika „Katolik”. Po 1989 przywrócony został do pracy w rozgłośni, sprawował funkcję zastępcy redaktora naczelnego. Z wykształcenia był romanistą, wybitnym znawcą historii i kultury Francji. Mieszkał na ►Koszutce.
APK, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, Wydział Organizacyjny, sygn. 3415.

ŁĄCZNA ULICA (Klärweg, Bahnhoffweg, Dworcowa, Am Meilenkretscham), położona w Zawodziu na północ od ►ul. 1 Maja, dł. 285 m; początki zabudowy ok. 1907, właścicielami domów byli: Malcherek, Wiktoria Kosmala, Tomasz Flak, Walenty Wolny; przecięta linią ►kolejki wąskotorowej, znajdowała się przy niej ►piaskownia kościelna; współcześnie starą zabudowę zastąpiły wieżowce.

ŁĄKA, staw na terenie ►Katowickiego Parku Leśnego o powierzchni 12,4 ha; linia brzegowa urozmaicona, głębokość zmienna (doły i wypłycenia). Akwen, będący pod opieką Okręgu Katowickiego Polskiego Związku Wędkarskiego, jest terenem sportowego (z dyscyplin wędkarstwa uprawiany jest spinning) połowu ryb (karpie, płocie, wzdręgi, leszcze, liny, amury, okonie, szczupaki, sandacze, węgorze, sumy, zarybiany także pstrągami tęczowymi i jaziami), gdzie regularnie są rozgrywane turnieje wędkarskie. Miłośnicy ptaków (ornitolodzy) mają możliwość oglądania wielu różnych interesujących gatunków wodnych ptaków wędrownych (mewy – śmieszka i srebrzysta, perkoz dwuczuby, perkozek, łyska) i pospolicie występujących dzikich kaczek krzyżówek. W pobliżu alejka spacerowa, miejsce niedzielnego wypoczynku mieszkańców Katowic.
E. Breitkopf, E. Skorwider, A. Steuer: Zawodzie. Monografia dzielnicy i parafii Opatrzności Bożej w Katowicach. Katowice 2011.

ŁĄKA PLEBAŃSKA, część beneficjum plebana bogucickiego, położona pomiędzy współczesnymi ulicami: ►K. Mieroszewskiego i ►Katowicką; uchwytna na planach od l. 70 XIX w.; została ofiarowana, nadana lub kupiona w niedającym się ściśle określić okresie XIX w.; w większości rozparcelowana pod koniec XIX w.
P. Piwowarczyk: Historia parafii i kościoła pw. św. Szczepana w Katowicach-Bogucicach. Katowice 2014.

ŁOBOS Tadeusz (2 VI 1900, Nowy Targ – 16 VI 1975, Katowice), architekt, członek katowickiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich (którego był jednym z założycieli, a następnie prezesem); zaprojektował: ►Kościół pw. Opatrzności Bożej w ►Zawodziu (1930), Gmach Polskiego Radia w Katowicach (1937–1938), ►Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa na Koszutce, budynki biurowe katowickich firm: Centrostal, Erg i Miastoprojekt, hotele „Katowice” (1965) i „Silesia” (1970), dwa nowoczesne budynki mieszkalno-usługowe przy ul. Kościuszki.
A. Borowik: Nowe Katowice. Forma i ideologia polskiej architektury powojennej na przykładzie Katowic (19451980). Warszawa 2019.

ŁOJKIEWICZ Adolf (8 I 1895, Buciły w pow. szczuczyńskim, ob. Białoruś – 17 V 1952, Katowice), pseud. „Ryś 2”, „Wilk 2”, cichociemny, major uzbrojenia, uczestnik walk o niepodległość Polski (1918–1920), chemik, żołnierz Armii Rosyjskiej, oficer Wojska Polskiego, Armii Polskiej gen. Andersa, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, Komendy Głownej AK; uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, Powstania Warszawskiego; więzień sowieckich łagrów: Kozielsk, Grazowiec (1939–1941), więzień niemieckiego obozu jenieckiego Woldenberg (1944–1945); w l. 1935–1936 zastępca inspektora LOPP w Katowicach, po 1945 wrócił do Katowic – mieszkał w Bogucicach; od 1946 pracował w Śląskich Zakładach Przemysłu Tłuszczowego i Chemicznego w Katowicach, następnie dyrektor techniczny w Szopienicach. Pochowany na ►cmentarzu w parafialnym w Bogucicach.
https://elitadywersji.org/adolf-lojkiewicz-cichociemny.

ŁUSZCZ Piotr, Mag, Magik I, Psychotata, Neo, MC Mag Magnum, Zmazik; (18 III 1978, Jelenia Góra – 26 XII 2000, Katowice); raper i producent muzyczny. Ukończył Technikum Elektromechaniczne w Zespole Szkół Technicznych im. gen. Sylwestra Kaliskiego w Katowicach. W latach 1994–1998 był członkiem zespołu Kaliber 44, a potem współzałożycielem i  w latach 1998–2000 członkiem zespołu Paktofonika; był członkiem stowarzyszenia PROPS Entertainment skupiającego artystów z Europy i Stanów Zjednoczonych; wraz z grupą Kaliber 44 był dwukrotnie nominowany do „Fryderyków” (nagród polskiego przemysłu fonograficznego). W 2001 roku, już po śmierci Magika, „Fryderyka” za najlepszy album hiphopowy (Kinematografię) otrzymała Paktofonika. W 2011 Magik został sklasyfikowany na 8. miejscu listy 30 najlepszych polskich raperów według magazynu „Machina”, a w 2012 roku na 11. miejscu podobnej listy serwisu Porcys.

ŁUŻYCKA ULICA, w Osiedlu im. Jerzego ►Kukuczki w Bogucicach, długości 300 m, sklep ogólnospożywczy sieci Eurocash, zakład fryzjerski.

 


LEKSYKON BOGUCKI

WSTĘP

Leksykon bogucicki ma charakter popularny, będzie zawierać minimum 2000 haseł ujmujących okres od czasów zamierzchłych do współczesności. Granice terytorialne powstającego dzieła wyznaczają granice historyczne Bogucic z ich obszarem dworskim, Zawodziem, Koszutką, Kuźnicą Bogucką, Burowcem i włączoną już po I wojnie światowej do Dzielnicy II kolonią Agnes-Amanda, różniące się od współczesnych. Uwzględniono także najdalszy zasięg parafii p.w. św. Szczepana Męczennika. Miejscowości, które jej podlegały (Katowice, Kuźnica Bogucka, Dąbrówka Mała, Załęże, Brynów), zostaną opisane w kontekście ich związków z kościołem. Ponadto opisane zostaną struktury administracji terenowej, w obrębie których funkcjonowały miejscowości Bogucice i Zawodzie (jednostki terytorialne takie, jak: księstwo cieszyńskie, księstwo raciborskie, majorat mysłowicki, powiat bytomski i powiat katowicki), a także struktury administracji kościelnej (dekanaty), do których miejscowości należały.

W hasłach poruszono tematy: biograficzne, topograficzne, topograficzno-historyczne, historyczne, gospodarcze, wyznaniowe, kulturalno-oświatowe, omówiono zabytki i pomniki, struktury lecznictwa i kultury fizycznej, parę haseł poświęcono kulturze ludowej.

Notki biograficzne dotyczą wyłącznie osób nieżyjących, pochodzących z Bogucic, Koszutki, Zawodzia, a także tam zamieszkałych bądź działających, rozsławiających je poza ich granicami, o ile o ich działalności zachowały się ślady w źródłach lub dostępnych opracowaniach. Było to jedyne kryterium, jakie zastosowano, stąd w leksykonie znalazły się osoby o różnych opcjach narodowych i różnych orientacjach politycznych (m.in. działacze lewicowi, przedstawiciele duchowieństwa, osoby konsekrowane, właściciele Bogucic – przedstawiciele rodów Salomonów, Mieroszewskich, Tiele-Wincklerów, działacze samorządowi, powstańcy śląscy, sportowcy, nauczyciele, przedstawiciele świata kultury, dyrektorzy zakładów pracy, osoby zasłużone dla nauki polskiej).

Ważną część leksykonu stanowią hasła topograficzne – zarówno z topografii urzędowej (dotyczą  większości ulic Bogucic, Koszutki i Zawodzia), nazw osiedli i kolonii, miejsc historycznych, jak i z onomastyki ludowej (np. Tyfus, Drajok, Mrówcza Górka). Pewna grupa haseł dotyczy wydarzeń historycznych, ich wpływu na dzieje Bogucic (np. działalności Armii Radzieckiej w styczniu 1945, II wojny światowej, struktur ruchu oporu podczas okupacji, I wojny światowej, powstań śląskich, plebiscytu górnośląskiego, wojny trzydziestoletniej, wojen saskich, wielkiego kryzysu gospodarczego).

Duża grupa haseł dotyczy jednostek gospodarczych. W tej grupie znajdują się wszystkie kopalnie z  szybami i polami górniczymi, huty, kuźnica i inne jednostki gospodarcze różnych branż. Pewna grupa haseł odnosi się do rzemiosła, usług i handlu – obejmuje opracowania dotyczące nazw branżowych (np. fryzjerstwo, kowalstwo, piekarstwo), rzemieślników wykonujących wybrane zawody (np. budowlańcy, piekarze, stolarze), a także niektórych hurtowni, sklepów i mających długoletnie tradycje restauracji. Nie pominięto również haseł związanych z rolnictwem (np.  hodowla bydła, drobiu, koni, trzody oraz uprawa roślin użytkowych, ziemniaków i żyta).

Starając się uwzględnić wszystkie aspekty dziejów Bogucic, Koszutki i Zawodzia opracowano też hasła związane z życiem parafialnym realizowanym w 3 istniejących kościołach (parafie, związki i stowarzyszenia kościelne, obiekty sakralne), edukacją przedszkolną, szkolną, pozaszkolną i akademicką, lecznictwem (szpitale, ważniejsze przychodnie, apteki), kulturą fizyczną i turystyką (struktury i kluby sportowe).

Przy opracowaniu leksykonu korzystano z archiwaliów Archiwum Państwowego w Katowicach i jego oddziałów w Pszczynie i Gliwicach, Archiwum Miejskiego w Katowicach, Archiwum Kurii Archidiecezjalnej w Katowicach oraz zgromadzonych w Muzeum Historii Katowic, a także informacji zamieszczanych w prasie historycznej i współczesnej, okolicznościowych wydawnictwach jubileuszowych oraz literaturze naukowej i popularnonaukowej.

Antoni Steuer

autor koncepcji opracowania i treści haseł


 


wspolczesne granice bogucic
Współczesne granice Bogucic