Inny teatr. Tadeusz Kantor

Dział Teatralno-Filmowy
16 III - 8 V 2016

 

Ekspozycja kontynuuje cykl wystaw INNY TEATR, którego przesłaniem jest prezentacja twórców form teatru innych niż konwencjonalne, tworzących własne metody twórcze, eksplorujących i rozszerzających pojęcie teatru, inspirujących, specyficznych. Cykl otwarła impresja na temat Jerzego Grotowskiego – reżysera, teoretyka teatru, pedagoga, twórcy metody aktorskiej, jednego z najwybitniejszych reformatorów teatru XX wieku. Impresja – nie sposób bowiem zgromadzić w jednym miejscu i w jednym czasie nawet części dokonań wybitnego twórcy. Mam nadzieję, że ekspozycja poświęcona Tadeuszowi Kantorowi przybliży – lub przypomni – postać tego niezwykłego, wielkiego Artysty Teatru.

Tadeusz Kantor – artysta totalny, Demiurg, Wielki Awangardzista – w tekście do spektaklu Dziś są moje urodziny napisał:

„Moje życie,
jego losy,
identyfikowały się z moim dziełem.
Dziełem sztuki.
Spełniały się w moim dziele.
Znajdowały w nim swoje rozwiązanie.
Moim domem było i jest moje dzieło.
Obraz, spektakl, teatr, scena.”

Premiera tego spektaklu była grana już po śmierci artysty. Na scenie stało puste krzesło. ŚMIERĆ, przywoływana, eksplorowana przez twórcę starannie, dokładnie i wielokrotnie, stała się nagle przeraźliwie realna... Zachowałam ten obraz jako jedną z moich klisz pamięci. Dziś, kiedy go odtwarzam, za każdym razem odczuwam emocje, jakie towarzyszyły mi przy oglądaniu spektaklu. Na chwilę znów staję się młodą, naiwną studentką, pełną marzeń i nadziei, wpatrzoną w scenę, odczuwającą cudowny dreszcz emocji i świadomą bycia świadkiem niezwykłego wydarzenia.

Wielu znawców teatru analizowało twórczość Tadeusza Kantora. Poddano ją niezliczonym opisom i interpretacjom. Wydano niezwykle obfity zbiór jego pism teoretycznych, manifestów, komentarzy, partytur. Mimo to wciąż pojawiają się następne ciekawe książki i artykuły, kolejne interpretacje, przemyślenia.

Ogrom tych zdań mądrych i ważnych wywołuje we mnie bezradność, wiem, że nie napiszę niczego nowego. Nie chcę powtarzać czyichś słów tylko dlatego, że nie znajduję własnych. A te nie przychodzą, ponieważ nie potrafię nabrać dystansu i odsunąć subiektywne emocje, jakie wywołuje we mnie sztuka Kantora.

Wolę zachęcić do powrotu i poznania świata Tadeusza Kantora. Jego twórczość – uznawana przez wielu za trudną, awangardową, może niezrozumiałą – w istocie wymaga tylko zaangażowania intelektualnego i emocjonalnego, zatrzymania się na chwilę i wniknięcia w to, co tworzył. Realnego odczucia siły, myśli i pasji, które wkładał w swoją sztukę. Zabiegani, zalewani zewsząd przeróżnymi bardziej lub mniej potrzebnymi informacjami, próbując nadążyć za rozwojem techniki, jaką sami stwarzamy, może potrzebujemy chwili, by się zatrzymać i wsłuchać we własne wspomnienia? W końcu nadejdzie przecież taki moment, że tylko one nam pozostaną…

Katarzyna Gliwa
kurator wystawy

cricoteka logo galeria dylag logo galeria foksal logo

WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE WYSTAWIE (wstęp wolny)

22 marca godz. 14.00
Marian Kantor-Mirski, ojciec Tadeusza Kantora – historycznie i teatralnie
Wykład Urszuli Rzewiczok i M. Katarzyny Gliwy

5 kwietnia godz. 17.00
Oprowadzanie i rozmowa o wystawie
Prowadzenie: M. Katarzyna Gliwa

12 kwietnia godz. 14.00 i 17.00
„Niech sczezną artyści” – zapis prób do spektaklu
Prezentowany i omawiany przez autora Tomisława Piotra Wasilewicza

19 kwietnia godz. 14.00
Ostatni spektakl: „Dziś są moje urodziny”. Granice
Wykład ilustrowany fragmentami rejestracji video ostatnich prób spektaklu Teatru Cricot 2.
Prowadzenie: Bogdan Renczyński

26 kwietnia godz. 17.00
Oprowadzanie i rozmowa o wystawie
Prowadzenie: M. Katarzyna Gliwa