Budynek Główny
15 V - 28 IX 2025
Stefan Suberlak (1928–1994), malarz i grafik urodzony i całe życie mieszkający w Katowicach-Piotrowicach, w 1952 r. ukończył katowicką akademię jako absolwent pierwszego rocznika jej studentów. Był jednym z najwybitniejszych, najbardziej twórczych, najczęściej eksponowanych i nagradzanych plastyków polskich. Uprawiał głównie techniki graficzne, zwłaszcza litografię i linoryt, a także drzeworyt, malował obrazy olejne, projektował ilustracje do książek i czasopism, zajmował się także malarstwem monumentalnym w postaci monochromatycznego sgrafitto, barwnych kompozycji ściennych czy mozaiki.
Twórca ten mimo upływu lat nadal funkcjonuje w żywej pamięci widzów zauroczonych wdziękiem jego kompozycji, szczególnie spopularyzowanych przez wielkoformatowe malarstwo i mozaiki na dworcach PKP Górnego Śląska (np. Katowice-Ligota czy Katowice-Piotrowice, Racibórz, Zabrze, Łaziska) oraz w innych budynkach użyteczności publicznej (np. tzw. Separator w Katowicach, hotel PTTK w Parku Śląskim w Chorzowie, Dom Kultury Kolejarz w Tarnowskich Górach). Dzieła te jednak na naszych oczach bezpowrotnie znikają w wyniku kolejnych przemian własnościowych czy gospodarczych.
Prace Stefana Suberlaka znajdują się w zbiorach kilkudziesięciu muzeów w całej Polsce oraz poza jej granicami. W Muzeum Historii Katowic zgromadzono jednak największą, bo liczącą ponad 180 obiektów kolekcję, w tym obrazy, rysunki, projekty malarstwa monumentalnego, grafiki i matryce graficzne oraz liczący niemal sto znakomitych kompozycji szkicownik artysty. Te dzieła są podstawą pierwszej w historii wystawy retrospektywnej artysty.
Suberlak stworzył własny, niezwykle optymistyczny, rozpoznawalny na pierwszy rzut oka, żywiołowy styl odwołujący się do współczesnej sztuki. W swych dziełach mówił o miłości i szacunku do natury, świata roślin i zwierząt, harmonijnego życia wsi i jej społeczności, ale także o swoim zaniepokojeniu nieuchronnymi przemianami cywilizacyjnymi. Idee związane z jego twórczością są dziś wyjątkowo aktualne. Dostrzeganie zwykłego człowieka i jego losu znajduje się w centrum zainteresowania badaczy i zyskało we współczesnej humanistyce miano „zwrotu ludowego”. Kojąco działa na nas myśl o zgodnym współdziałaniu ludzi w dobie ogólnoświatowych zawirowań społeczno-politycznych i pełnej emocji polaryzacji postaw. Ponadto ważne i pozytywne przesłanie w czasach zmian klimatycznych oraz rosnącej wrażliwości ekologicznej niesie przenikające dzieło artysty spojrzenie symbiotyczne, podkreślające wagę każdego, nie tylko ludzkiego życia. Wszystkie te aspekty twórczości Suberlaka zostały ujęte w tytule wystawy: Baśń o wspólnocie.
Od połowy maja do końca września 2025 r. będziemy prezentować wybrane zbiory MHK w nadziei na przywrócenie zapomnianego artysty polskiej i górnośląskiej historii sztuki. Mamy przy tym przekonanie, że sprawimy tym pokazem wiele radości zwiedzającym, zarówno dorosłym, jak i dzieciom.
Zapraszamy!
kuratorka wystawy
Natalia Kruszyna