Sport w sztuce

Muzeum ZBIORY MARII SKALICKIEJ w Ustroniu

 

Muzeum ZBIORY MARII SKALICKIEJ  w Ustroniu
zaprasza na wernisaż wystawy pt.  SPORT w SZTUCE
PLAKAT * MALARSTWO * GRAFIKA * RZEŹBA  ze zbiorów Muzeum Historii Katowic
maj - sierpień 2014

W programie, spotkanie z kuratorem wystawy Ewą Liszką
10 maja 2014 – sobota, godz. 16.00
Ustroń Brzegi, ul. 3 Maja 68   
Muzeum czynne codziennie w godz. 11- 16

Sport – szlachetna i bezinteresowna rywalizacja najlepszych i najszlachetniejszych,
walczących na stadionie o niosący sławę wieniec.

Witold Dobrowolski

O sporcie zwykło się mówić, iż jest fenomenem wszechczasów, gdyż uprawiają go setki milionów ludzi na całym świecie. Ustalone reguły i kryteria ocen dają równe szanse zawodnikom, mają też na celu ukształtowanie osobowości młodego człowieka w zdrowej i szlachetnej rywalizacji. Sport mobilizuje, stwarza warunki do autokreacji i ekspresji własnej osobowości. Walka sportowa polegająca na współzawodnictwie to wyczyn heroiczny, który wyzwala w człowieku siłę do ostatecznych granic możliwości, ale jest to walka humanitarna, gdyż nie niszczy człowieka, ale uczy szacunku do przeciwnika i pokory wobec przegranej walki. Rywalizujący przeciwnicy stają się dla siebie najbliższymi z najbliższych, ponieważ mają ten sam cel – zwyciężyć. Ta wielka rywalizacja przyciąga tłumy i od wieków niezmiennie fascynuje. Ludzie uprawiali sport od zarania dziejów. Był sposobem na życie i przetrwanie (np. łowiectwo, jeździectwo, pływanie, walka na pięści); w wiekach późniejszych sport łączono ze spędzaniem czasu wolnego na towarzyskich zabawach na świeżym powietrzu w ramach rekreacji (np. zabawy w śnieżki, berki, jazda na łyżwach, saniach czy nartach), a także rehabilitacji (np. spacery). Śmiało można powiedzieć, iż sport jest nieodłącznym sprzymierzeńcem człowieka.

Kolebką sportu europejskiego była Grecja, która uczyniła z niego formę rozrywki dla mas ku czci Zeusa. Pierwsze panhelleńskie igrzyska odbyły się w 776 roku p.n.e. (data umowna) w mieście Olimpia, zwane od tego miejsca olimpijskimi. Pierwszy ich opis znajduje się w Iliadzie Homera. Odbywały się co 4 lata i od nich przyjęto rachubę czasu według olimpiad. Ideę igrzysk olimpijskich wskrzeszono dopiero w końcu XIX wieku dzięki staraniom barona Pierre'a de Coubertina. W 1894 roku został powołany Międzynarodowy Komitet Olimpijski, na którym podjęto decyzję o wznowieniu igrzysk olimpijskich, które odbyły się po raz pierwszy w czasach nowożytnych w 1896 roku w Atenach. Symbolem olimpijskim jest pięć splecionych kół, których kolory umownie przypisane są poszczególnym kontynentom:  niebieski symbolizuje Europę, czarny – Afrykę, żółty – Azję, czerwony – Amerykę, zielony – Australię i Oceanię. Tyle historii.

Artyści rzadko czynią sport głównym motywem swej twórczości, dlatego każda prezentacja odzwierciedlająca inspiracje sztuki tematami związanymi ze sportem jest godna polecenia ze względu na róznorodność i technik, i form. Zazwyczaj sport w sztuce kojarzy nam się z plakatami zapowiadającymi jakieś wydarzenie sportowe lub rzeźbą w postaci statuetki jako honorowym trofeum. Są to jednak niepowtarzalne dzieła, niejednokrotnie wykonane przez wybitnych artystów – mają swoją historię i swoich zwycięzców. Trzon wystawy stanowią pełne dynamiki i ekspresji grafiki Mariana Maliny, absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, wykonane w różnych technikach graficznych (od drzeworytu po techniki metalowe). Artysta, podejmując temat sportowy, stał się kontynuatorem pasji swojego wykładowcy prof. Andrzeja Jurkiewicza. Odrębną część ekspozycji zajmuje niezwykle przejmujący obraz Macieja Bieniasza Monachium 72, który w sposób symboliczny oddaje cześć tragicznym wydarzeniom w czasie Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku. Nie zabraknie też rzeżb antycznych bahaterów oddających hołd kolebce igrzysk. Dobór obiektów prezentowanych na wystawie – pochodzących ze zbiorów Działu Sztuki, Działu Historii i Oddziału Grafiki im. Pawła Stellera Muzeum Historii Katowic – kryje wiele niespodzianek. Żywię nadzieję, iż ekspozycja zadowoli zarówno koneserów sztuki, jak i pasjonatów sportu.

Ewa Liszka