Dział Teatralno-Filmowy
11 XII 2018 - 13 I 2019
Dyrektor Muzeum Historii Katowic
Jacek Siebel
Kurator wystawy
Łukasz Szostkiewicz
zapraszają na wernisaż wystawy
SPELL
Świat w komiksach Tomasza Grządzieli
11 grudnia (wtorek) 2018 r. o godz. 17.00
do Działu Teatralno-Filmowego
Muzeum Historii Katowic
przy ul. M. Kopernika 11
Wystawę można oglądać do 13 stycznia 2019 r.
Czy uda mi się wzbudzić u czytelników emocje, ucinając komuś nogę i wystrzeliwując ją w kosmos?
Komiks? Medium to jest bodaj najlepszym środkiem, by odpowiedzieć na tak postawione pytanie. Nie ogranicza, pozostawia swobodę wypowiedzi, nie wymaga ogromnego budżetu, sławnych celebrytów w obsadzie, tłumu statystów i trudno dostępnych lokacji. Wszystko czego potrzeba, to kartka i ołówek lub ekran komputera i myszka oraz – co najważniejsze – niezmierzone pokłady wyobraźni artysty, którego jedynym ograniczeniem jest on sam.
Zdanie otwierające, pochodzące z posłowia do prezentowanej na wystawie komiksowej opowieści o Stasiu i jego Złej Nodze, jest niewątpliwie kluczem do odczytywania twórczości Tomasza Grządzieli – autora komiksów znanego szerzej jako Spell. Co go charakteryzuje? Czarny humor, groteska. Zestawienia ludzkich przeżyć, ich dramatów i przyjemności. Codzienna walka o przetrwanie i codzienne mierzenie się z sobą, z prozaicznymi problemami i chwilami uniesień. Obraz nas samych, poszczególnych jednostek i wizja naszego społeczeństwa – przefiltrowane i sprowadzone do kilku, kilkunastu syntetycznych obrazków opatrzonych krótkim, lecz wymownym tekstem, jak klatki filmowe rejestrujące poszczególne chwile z ciągłości wydarzeń.
Komiks łączy w sobie twórczość plastyczną i literacką. Wystawa zaś zrodziła się z chęci połączenia i kooperacji między dwiema różnymi instytucjami – teatrem i muzeum. Aktorzy Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego Katarzyna i Bartosz Błaszczyńscy – zainspirowani twórczością Tomasza Grządzieli, a dokładniej komiksem Przygody Stasia i Złej Nogi – postanowili przenieść go na deski teatralne. Proste, statyczne obrazki i teksty w komiksowych chmurkach, zwykle prezentowane w formie papierowej oraz na blogach specjalnie stworzonych przez „Spella” na potrzeby jego poszczególnych komiksów, artyści przetworzyli na ruch sceniczny, dialogi i stworzyli z tej prostej historii spektakl teatralny. Dopełnieniem tego przedsięwzięcia stała się wystawa w Dziale Teatralno-Filmowym MHK – prezentowanym komiksowym kadrom nadana została nowa wartość. Osadzone w ramach, wyeksponowane w przestrzeni galerii pojedyncze kadry zyskują na znaczeniu jeszcze mocniej, otrzymując rangę małych dzieł sztuki.
Oprócz przygód Stasia na wystawie można zobaczyć również inne realizacje „Spella” – kadry z najnowszej Wszechksięgi oraz ujmującą prostą historię dwóch na pozór zupełnie różnych kobiet Chcę umrzeć otoczony ludźmi, których kocham.
Czy uda mi się wzbudzić u czytelników emocje, ucinając komuś nogę i wystrzeliwując ją w kosmos? Odpowiedź na to pytanie pozostawiam Państwu, jedno jest jednak pewne – obok prac Tomasza „Spella” Grządzieli nie można przejść obojętnie.
Łukasz Szostkiewicz
Tomasz „Spell” Grządziela – twórca komiksowy, samouk z Gdańska. Komiksy pisze, rysuje i nimi oddycha. Jego początki sięgają złotej ery polskiego komiksu internetowego, kiedy to był znany głównie jako autor serii pasków komiksowych Stripfield. Rysował do magazynów komiksowych „Kolektyw”, „Biceps” i „Profanum”. W 2014 roku zadebiutował komiksem Ostatni przystanek (wyd. Kultura Gniewu). Następnie publikował w Internecie, a potem wydał na papierze (wyd. Kultura Gniewu) Przygody Stasia i Złej Nogi, komiks o słodko-gorzkich perypetiach sympatycznego Stasia jeżdżącego na wózku inwalidzkim. W maju tego roku wydał Wszechksięgę nakładem Wydawnictwa Komiksowego. Obecnie mieszka w Rzeszowie. Lubi naleśniki.
Przygody Stasia i Złej Nogi
Staś to chłopiec poruszający się na wózku inwalidzkim, który swoją fizyczną niepełnosprawność rekompensuje absolutnie szaloną wyobraźnią. Zła Noga to przyczyna zdrowotnych kłopotów chłopca, ale też jego najlepsza przyjaciółka i towarzyszka szalonych przygód. Jest jeszcze mama. Mama się martwi, ale wierzy, walczy i poddaje, bezwarunkowo kocha. Ich słodko-gorzkie perypetie wywołują uśmiech, wzruszają, a czasem wprawiają w zakłopotanie. Bo co odpowiedzieć Złej Nodze, która chce zostać kosmonautą?