Muzeum Miejskie w Tychach – Muzeum Historii Katowic
25-26 IX 2024
Szkice z dziejów ziemi pszczyńskiej
III konferencja popularnonaukowa
Woda w dziejach ziemi pszczyńskiej – historia, antropologia, biologia, geografia i współczesne postindustrialne wyzwania ekologii
Tematem trzeciej z cyklu „Szkice z dziejów ziemi pszczyńskiej" konferencji jest woda – największe bogactwo na Ziemi, a zarazem niebezpieczny żywioł. Po raz pierwszy prelegenci reprezentujący różne dyscypliny naukowe – historię, antropologię i biologię – spotkają się w jednym miejscu i podzielą wynikami swoich badań. Różnorodność wykorzystanych materiałów zarówno archiwaliów, jak i wyników najnowszych badań naukowych pozwoli szeroko spojrzeć na zagadnienie wody na ziemi pszczyńskiej.
25 września 2024 roku (środa)
Muzeum Miejskie w Tychach
pl. Wolności 1, Tychy
16.00 Otwarcie konferencji
16.10 Wprowadzenie: Jan Gąsior
Źródła kartograficzne obszaru Górnego Śląska z lat 1636–1850 jako przyczynek do dyskusji nad rewitalizacją wód
16.40 dr Rafał Obetkon
Gospodarka stawowa w zagrodach chłopskich na ziemi pszczyńskiej w I połowie XVIII wieku na podstawie danych z Katastru Karolińskiego
17.00 dr Wojciech Schäffer (Archiwum Archidiecezjalne w Katowicach)
Wzmianki o stawach z Kobióra, Krzyżowic i Tychów w dokumentach pergaminowych z 1580 i 1592 roku z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach
17.20 Dyskusja i przerwa
18.00 Marcin Cyran (Muzeum Zamkowe w Pszczynie)
Woda jako dobrodziejstwo, ale także zagrożenie na ziemi pszczyńskiej w przekazach źródłowych (1765‒1846)
18.20 dr Grzegorz Sztoler (Archiwum Redakcyjne „Dziennika Zachodniego")
To był potop. Powódź tysiąclecia (1997 rok) w gminie Bojszowy w pamięci zbiorowej i przekazach źródłowych
18.40 Dyskusja i podsumowanie
26 września 2024 roku (czwartek)
Muzeum Historii Katowic
ul. ks. J. Szafranka 9, Katowice
10.00 Wprowadzenie
10.10 dr Halina Nocoń
Harce na wodzie. Żeglarskie drużyny harcerskie ziemi pszczyńskiej w okresie międzywojennym
10.30 Agnieszka Ociepa-Weiss (Archiwum Państwowe w Katowicach)
„Nie dajmy się odepchnąć od Bałtyku". Działalność Ligi Morskiej i Kolonialnej w latach 30. XX wieku w powiecie pszczyńskim w świetle materiałów archiwalnych
10.50 Sławomir Stanowski (Muzeum Historii Katowic)
Ziemia pszczyńska w świetle planów budowy kanału Odra–Wisła na przełomie XIX i XX wieku
11.10 dr Adam Frużyński (Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu)
Gospodarcze wykorzystanie wody i budowle hydrotechniczne ziemi pszczyńskiej
11.30 Dyskusja i przerwa
12.10 dr Maria Lipok-Bierwiaczonek
Woda żywa. Źródła, potoki, utopce – refleksje antropologiczne
12.30 dr Adam Pisarek (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Opowieści o zdziczałych ruinach rzeki. Rawa w muzealnych ekologiach wiedzy
12.50 Dyskusja i przerwa
13.30 dr hab. prof. UŚ Andrzej Woźnica (Uniwersytet Śląski w Katowicach, Śląskie Centrum Wody), dr Barbara Kalinowska-Wójcik (Uniwersytet Śląski w Katowicach, Archiwum Państwowe w Katowicach)
Zbiorniki wodne w zlewni rzeki Pszczynki – dawniej i dzisiaj
14.00 dr hab. prof. UŚ Edyta Sierka (Uniwersytet Śląski w Katowicach, Śląskie Centrum Wody)
Zaniechanie, czyli o wykorzystywaniu zasobów przyrody i jego skutkach dla różnorodności biologicznej
14.20 Natalia Janczewska (Uniwersytet Śląski w Katowicach, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach)
Kilka słów o regionie wodnym Małej Wisły
14.40 Dyskusja, podsumowanie i zakończenie konferencji
Wydarzenie towarzyszące konferencji (TYCHY, czwartek)
26 września 2024 (czwartek), godz. 18:00
Pasaż Kultury Andromeda, pl. K.K. Baczyńskiego 2, Tychy
Tyska premiera filmu Przynoszę Ci dzikość (reż. Dyba Lach)
Rozmowę z reżyserką poprowadzi Anna Dudzińska (III Program Polskiego Radia)