O
O SZABLĘ GENERAŁA JERZEGO ZIĘTKA, turniej szermierczy rozgrywany w konkurencji szabli indywidualnie kobiet i mężczyzn na planszach ►AZS AWF Katowice, reaktywowany przez Jerzego Ziętka, wnuka generała; od 2012 roku impreza włączona została do kalendarza rozgrywek o Puchar Polski; odbywają się też pokazowe walki w szermierce na wózkach.
https://www.sportslaski.pl/artykul/akademik-z-katowic-wygral-turniej-o-szable-generala-zietka
OCHOJSKI SZLAK TURYSTYCZNY, znakowany (czarny) pieszy szlak turystyczny w województwie śląskim (dł. 18,1 km). Pierwotnie przebiegał od stacji kolejowej PKP Katowice-Ochojec do stacji kolejowej PKP Katowice-Kostuchna, obok rezerwatu Ochojec; w 2000 zmodyfikowany i wydłużony do Lędzin (Zamoście, Pomnik); poprowadzony granicą rezerwatu, przebiega w większości przez tereny leśne; atrakcją jest Płone Bagno. Dawny przebieg wyznaczają obecnie następujące szlaki: czarny (Ochojec PKP – Ochojec Rezerwat), niebieski (Ochojec Rezerwat – Kostuchna Las), żółty (Kostuchna Las – Kostuchna Łopianowa – fragment ►Szlaku Historii Górnictwa Górnośląskiego), czarny (Kostuchna Łopianowa – Kostuchna PKP).
OCHOTNICZE DRUŻYNY ROBOCZE, organizacja paramilitarna i regionalna formacja służby pracy; powstała w ramach ofensywy władz wojewódzkich w walce z bezrobociem wśród młodzieży; pierwsze struktury tej organizacji tworzyły w 1931 władze samorządowe m.in. Radzionkowa, Rybnika i Świętochłowic; pogłębiające się bezrobocie młodzieży spowodowało, że inicjatywę w tworzeniu struktur formacji pracy od 1933 przejęły władze województwa śląskiego (Michał Grażyński); korzystając z doświadczeń Rybnika oraz niemieckiej organizacji Freiwillige Arbeitsfront, powołały one O.D.R. zgodnie z uchwałą podjętą 22 X 1932 na zjeździe Narodowo-Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy; pierwsza tego typu struktura powstała w ►Ligocie, jako jedna z trzech tego typu jednostek organizacyjnych (Mysłowice, Świętochłowice), patronami akcji organizacyjnej były Wojewódzki Komitet do Spraw Bezrobocia Województwa Śląskiego (1932), Wojewódzki Komitet Funduszu Pracy, Stowarzyszenie Opieki Nad Bezrobotną Młodzieżą; z doświadczeń śląskich korzystały władze polityczne II Rzeczpospolitej, tworząc ogólnopolskie Stowarzyszenie Opieki nad Niezatrudnioną Młodzieżą; jej autonomiczną częścią były organizacje śląskie; przesłaniem ideologicznym O.D.R. był kult państwa (wychowanie fizyczne, przysposobienie wojskowe) i wodzostwa; przyświecała im idea „walka to legiony, kult pracy to hasło młodzieży państwowej”; organizacja miała charakter paramilitarny (bataliony, drużyny i zastępy), młodzież była skoszarowana i umundurowana; łączono szkolenie ideowe (w ramach działalności oświatowej), z ►wychowaniem fizycznym i ►przysposobieniem wojskowym, kształceniem zawodowym i codzienną sześcioipółgodzinną pracą zawodową w ramach robót publicznych (regulacje rzek: Wisły, Czarnej Przemszy, budowa dróg: Wisła-Malinka, linii kolejowej: Żory-Pszczyna); front pracy, który został stworzony, był krytykowany przez lewicę i prawicę (mała skuteczność akcji, indoktrynacja polityczna młodzieży, wyzysk junaków), po reformach Pawła Musioła (wzmocnienie roli procesu wychowawczego z rozległymi uprawnieniami tzw. inspektorów oświatowych rekrutujących się z tzw. Młodej Polski) stały się, obok ►Oddziałów Młodzieży Powstańczej i Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. Stefana Żeromskiego (zob. ►Robotnicze Towarzystwo Oświatowo-Kulturalne im. Stefana Żeromskiego), jednym z ośrodków propagandy ideologii narodowo-radykalnej; O.D.R. nie spełniły pokładanych w nich nadziei, jednak dzięki osobistej interwencji Pawła Musioła u wojewody udało się je utrzymać, w 1937 wcielono je do Junackich Hufców Pracy; skupiały ok. 2–2,6 tys. członków w 19 drużynach (1934); organ prasowy „Junak”: komendanci: Romuald Pitera-Ratepi, Paweł Musioł.
P. Rozwadowski: Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego 1927–1939. Warszawa 2000.
ODDZIAŁ MIĘDZYUCZELNIANY PTTK W KATOWICACH, zał. w 1959 (wg innych źródeł w 1963) z inicjatywy członków Międzyuczelnianego Koła PTTK; działalność prowadzona jest na Uniwersytecie Śląskim, Uniwersytecie Ekonomicznym, Śląskim Uniwersytecie Medycznym; w strukturach OM działały bądź działają: Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich, Akademicki Klub Turystyczny „Gronie”, Sekcja Żeglarska PTTK (do 1969), komisja wydawnicza; 1320 członków (1980); prezesi: Janusz Kalinowski, Grzegorz Górka, Zygmunt Kałuża, Zenon Ledwoch, Jerzy Wróblewski, Krystyna Borys.
J. Nowak: Działalność Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w województwie katowickim w latach 1951–1985 (zarys historyczny). Katowice 1989.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ BOGUCICE, założony 24 III 1933 przez 31 osób, 31 XII 1933 skupiał 78 członków, a w 1934 – 101. Dysponował własną świetlicą; prowadził sekcje: oświatową, teatralną, muzyczną, szachową, koszykówki, tenisa stołowego. Działacze: Henryk Kolon, Augustyn Rzepka, L. Szczyrba. Osiągnięcia: 3 miejsce w mistrzostwach okręgu katowickiego OMP w 1937 w koszykówce, siatkówce i tenisie stołowym.
Sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej. Katowice 1934; II sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1934 roku. Katowice 1935; „Młodzież Powstańcza” 1937, nr 3.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ BRYNÓW, organizacja młodzieżowa, zał. 8 IV 1934, liczba członków: 15 (1933), 44 (1934); sekcje: lekkoatletyczna, tenisa stołowego; prezes: Piotr Napora.
Sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej. Katowice [b.m.w.], 1935.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ CENTRUM, zał. 14 III 1933 dla Śródmieścia Katowic. Członkowie: 27 (1933) 87 (1934); świetlica, teatr, szachy; prezes: Łukasz Baron.
Sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej. Katowice [b.w.] 1935.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ DĄB, organizacja młodzieżowa założona 22 grudnia 1933 roku, liczba członków: 21 (1933), 98 (1934); sekcje: ►piłki nożnej, ►piłki ręcznej, ►szachów, ►tenisa stołowego; prezes Feliks Demuth.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ DĄBRÓWKA MAŁA, organizacja młodzieżowa działająca pod patronatem Grupy Związku Powstańców Śląskich, zał. 18 III 1933; w 1933 skupiał 44–50 członków. Prowadził sekcje: lekkoatletyczną i piłki nożnej (w l. 1936 i 1938 uczestniczyła w rozgrywkach o mistrzostwo OMP w województwie śląskim); odnosił sukcesy w Marszach nad Odrę (3 m. w 1936).
A. Chmiel: Marsz Powstańców nad Odrę jako zawody wojskowo-sportowe Związku Powstańców Śląskich w II RP – dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080 /Content/ 3866/6.pdf; „Młodzież Powstańcza” 1936, nr 3; „Polska Zachodnia” 1935, nr 205.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ GISZOWIEC, organizacja polskiego ruchu młodzieżowego, zał. 19 X 1933. Należał do okręgu mysłowickiego OMP. W 1933 skupiał 35 członków. Początkowo prowadził działalność artystyczną w sekcjach teatru i muzycznej; od 1936 – sekcje: hokeja na lodzie (członek ►Śląskiego Okręgowego Związku Hokeja na Lodzie) i koszykówki; od 1937 – drużynę junaków. Dysponował własnym lodowiskiem przy Starym Szybie Południowym. Prezes: Feliks Pilarski, działacz: Mol, referent sportowy: P. Hochuł. Hokeista na lodzie Alfred Gansiniec, późniejszy reprezentant Polski, zaczynał karierę w OMP Giszowiec.
A. Steuer: Ruch sportowy w województwie śląskim 1922–1939. Opole 2009; „Młodzież Powstańcza” 1937, nr 1, 2, 3; „Polska Zachodnia” 1935, nr 205.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ JANÓW, zał. 4 XII 1933, 64 członków; sekcje: szachowa, palantowa, lekkoatletyczna, tenisa stołowego; 48 odznak POS; prezes: Sabriel.
Sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej. Katowice [b.w.] 1935.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ KATOWICE-CENTRUM, organizacja młodzieżowa, zał. 14 III 1933, członkowie: 27 (1933), 81 (1935); sekcje: szachowa, tenisa stołowego.
Sprawozdanie Sekretarjatu Oddziałów Młodzieży Powstańczej. Za rok 1933–1934, Katowice 1935.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ SZOPIENICE, organizacja młodzieżowa, zał. 6 IV 1933, członkowie: 31 (1933), 100 (1935); sekcje lekkoatletyczna, tenisa stołowego; prezes: Markiefka.
Sprawozdanie Sekretarjatu Oddziałów Młodzieży Powstańczej. Za rok 1933-1934. Katowice 1935.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ ZAŁĘŻE, organizacja młodzieżowa założona 21 XI 1933 (m.in. przez Stanisława Cebulskiego). W 1934 roku skupiał 12–30 członków, a w 1935 – 45. Prowadził sekcje: lekkoatletyczną (w 1938 mistrzami OMP w województwie śląskim byli: Paduła w biegu na 200 m i Wylecioł w biegach na 400 m i 800 m), koszykówki, tenisa stołowego (w połowie lat 30. XX w. należała do najlepszych na terenie Katowic), muzyczną i teatralną. Funkcję prezesa pełnili: Ryszard Szefer, Teodor Lis, wiceprezesa – Paweł Ciasnocha (1936), kierownikiem sportu był Edward Raszyk, a komendantem Paweł Brychcy; delegatem Związku Powstańców Śląskich do tej jednostki był inspektor Stanisław Koźma.
APK, zesp. Śląski Instytut Naukowy, sygn. 3/1; Sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej za rok 1933. Katowice 1934; Sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej za rok 1934. Katowice 1935; „Polska Zachodnia” 1936, nr 13.
ODDZIAŁ MŁODZIEŻY POWSTAŃCZEJ ZAWODZIE IM. HENRYKA DĄBROWSKIEGO, zał. 2 IV 1933; w 1933 liczył 19 członków, a w 1934 – 96. Oddział wybudował własną świetlicę na terenie podarowanym przez władze miejskie Katowic. Prowadził bibliotekę (w 1934 r. dysponowała 150 tomami) oraz sekcje: oświatową, teatralną, muzyczną, mandolinistów, śpiewacką, boksu, lekkoatletyczną, piłki nożnej, koszykówki, siatkówki, szachową. Prezesi: J. Zorembik, A. Niemczyk; opiekun: Rudolf Niemczyk. Osiągnięcia: drugie miejsce w Marszu nad Olzę (1936) w kategorii Oddziałów Młodzieży Powstańczej.
Sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej. Katowice 1934; II sprawozdanie roczne z działalności Organizacji Młodzieży Powstańczej za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1934 roku. Katowice 1935; „Powstaniec Śląski” 1936, nr 9–10. „Polska Zachodnia” 1933, nr 291.
ODRODZENIE, Chrześcijański Związek Młodzieży Pracującej „Odrodzenie”; ogólnopolska młodzieżowa organizacja ideowo-polityczna (zał. 1928), w Katowicach od 1932, pierwsze koło założył ks. Stefan Schweinoch (Szwajnoch), na terenie Katowic utworzono koła w Załężu i Dąbrówce Małej (w tych miejscowościach utworzono również struktury sportowe); inicjatywa jego znalazła poparcie Wojciecha Korfantego i działaczy śląskiej chadecji; ideologia opierała się na chrześcijańskiej etyce społecznej, neotomizmie i społecznej doktrynie kościoła katolickiego, krytykowano ustrój kapitalistyczny z pozycji korporacjonizmu. O. cechowało się umiarkowanym nacjonalizmem; niechętna natomiast była mu kuria diecezjalna, upadek chadecji spowodował regres O., jego członkowie weszli do struktur Stronnictwa Pracy; liczba kół: 6 (1932), 30 (II 1934), 12 (XII 1934); przewodniczący Jan Lewandowicz; organ prasowy: „Nowe Hasła”.
P. Greiner: Słownik organizacji młodzieżowych w województwie śląskim w latach 1922–1939, Katowice 1993.
OGNIWO, szkolna sekcja tenisa stołowego (lub klub sportowy) przy Publicznej Szkole Dokształcającej w Katowicach; wzmiankowana w styczniu 1935 roku;
„Siedem Groszy” 1935, nr 4.
OGNIWO KATOWICE, KS i koło sportowe przy Urzędzie Miejskim w Katowicach; założone zostało 25 lipca 1950 roku, sekcje: piłki nożnej, lekkoatletyki, pływacka, gier sportowych, motocyklowa, kręglarska.
APK, zesp Śląski Okręgowy Związek Piłki Nożnej Katowice, sygn. 26, 27.
OGÓLNY ZWIĄZEK PODOFICERÓW REZERWY RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ OKRĘG KATOWICE, organizacja paramilitarna, kombatancka (zał. 19 IV 1925); pierwotnie należała do Związku Rezerwistów Ziem Zachodnich Rzeczpospolitej Polskiej w Poznaniu; od 1927 do OZPR. w Warszawie, prorządowa; od 1928 w Federacji Związków Obrońców Ojczyzny, członek ►Wojewódzkiego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Katowicach; działalność charytatywna (gwiazdki dla wdów i sierot), sportowa (►strzelectwo sportowe – na poziomie wyczynowym od l. 30. XX w. w ►Klubie Strzeleckim OZPR w Katowicach oraz ►kręglarstwo – organizator mistrzostw Śląska w 1929); filie: ►Ligota, ►Katowice, ►Janów, ►Roździeń; siedziba centrali: ul. Stawowa 19, Plebiscytowa 1; prezesi: Alojzy Mamok, J. Makosz; Jan Przybyła, Feliks Kupilas; działacz: Bernard Mączyński; 19 kół w powiecie katowickim; liczba członków: 1114 (1929), 4287 (1937).
A. Steuer: Kultura fizyczna w województwie śląskim 1922–1939. Opole 2008; M. Jabłonowski, Sen o potędze Polski. Z dziejów ruchu byłych wojskowych w II Rzeczypospolitej 1918–1939. Olsztyn 1998; P. Rozwadowski: Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego 1927–1939. Warszawa 2000.
OGRODY JORDANOWSKIE, zob. ►Jordanowskie ogrody
OGRÓD JORDANOWSKI W ZAŁĘŻU, przy ul Gliwickiej, w parku załęskim, pierwszy na terenie Katowic, założony w 1938 r., zajmował obszar 2 ha z budynkiem otoczonym dużym parkiem z dwoma czynnymi basenami i ich zapleczem; przebudowany w 1974 r.; na jego terenie stoi Młodzieżowy Dom Kultury nr 2.
APK, zesp. Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Katowice-Śródmieście-Załęże, sygn. 59; Prezydium Wojewódzkej Rady Narodowej Katowice Kuratorium Okręgu Szkolnego, sygn. 108; H. Śliwowska, K. Wędrowski: Ogrody jordanowskie. [Cz. 1]. Warszawa 1937; H. Śliwowska, K. Wędrowski: Ogrody jordanowskie. [Cz. 2]. Warszawa 1937.
OKRĘG KATOWICKI POLSKIEGO ZWIĄZKU GIMNASTYCZNEGO, zał. 1947, zastąpił ►Dzielnicę Śląską Związku Towarzystw Gimnastycznych w Polsce; siedziba mieściła się w Katowicach (lokale m.in. przy ul. Dąbrowskiego, ul. Stanisława, ul. Mikołowskiej). W 1949 zorganizował w Katowicach MP w gimnastyce sportowej. W l. 1950–1956 był sekcją gimnastyki ►Wojewódzkiego Komitetu Kultury Fizycznej w Katowicach (do 1957 zajmował się akrobatyką sportową), w l. 1973–1980 – sekcją gimnastyki ►Wojewódzkiej Federacji Sportu w Katowicach. W 1957 zrzeszał 15, w 1965 – 35, a w 1975 – 23 kluby sportowe, w tym katowickie: ►Baildon Katowice, ►Gwardia Katowice, ►Naprzód Janów, MKS ►Pałac Młodzieży Katowice, ►Sparta Katowice, ►Start Katowice, ►Zryw Katowice przy Technikum Wychowania Fizycznego w Katowicach uczniowskie kluby: ►„19”, ►Carramba. W 1974 pod opieką okręgu znajdowało się 2237 zawodników. Działacze: Paweł Chrószcz, Lesław Euchstachewicz, Tadeusz Ślusarek.
G. Bielec: Lata świetności i upadku polskiej gimnastyki sportowej w PRL (1945–1989). Rzeszów 2012.
OKRĘG KATOWICKI STOWARZYSZENIA MŁODZIEŻY POLSKIEJ, zob. ►Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej Okręg Katowicki.
OKRĘG ŚLĄSKI ZJEDNOCZENIA KURKOWYCH BRACTW STRZELECKICH RP, jedna ze struktur regionalnych związku ogólnopolskiego, założona w 1926 roku, 500 członków (1937), tworzyły go bractwa w: Chorzowie Dąbrówce Wielkiej, Katowicach, Lublińcu, Mikołowie, Piekarach Śl., Pszczynie, Siemianowicach, Tarnowskich Górach, Wielkich Hajdukach, Żorach; działaczami byli m.in.: Jan Flieger, dr Jan Hlond, Karol Koźlik, ks. Franciszek Xawery Ścigała. Okręg był organizatorem IV Kongresu Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich RP przygotowanego z okazji dziesiątej rocznicy przyłączenia Górnego Śląska do Polski.
„Rocznik Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich RP na rok 1937–1938”.
OKRĘGOWY KOMITET SZYBOWCOWY KATOWICE, regionalna centrala szybownictwa (V 1933–1936) przy ►Aeroklubie Śląskim w Katowicach. Komitet zrzeszał 29 terenowych sekcji szybowcowych ►Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Województwa Śląskiego i powiatów: zawierciańskiego i będzińskiego (od 1934), które zmieniły nazwy na Koła Szybowcowe; powołał do życia Szkołę Szybowcową na górze Chełm k. Goleszowa.
A. Steuer: Z dziejów szybownictwa w województwie śląskim 1928–1939. W: „Kronika Katowic”. T. 5. Katowice 1995.
OKRĘGOWY OŚRODEK WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W KATOWICACH, instytucja zajmująca się kulturą fizyczną, zał. 1 II 1927, filia w Siemianowicach (1929); obejmował zasięgiem całe województwo śląskie, powiaty przygraniczne województwa krakowskiego i kieleckiego oraz Zagłębie Dąbrowskie (1935); w 1939 uległ likwidacji; na skoszarowanych kursach szkolił instruktorów wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego, przodowników niektórych dyscyplin sportu (boks, kolarstwo, lekkoatletyka, narciarstwo, pływanie, szermierka); prowadził osobne kursy dla kobiet. Siedziby: ul. św. Jana 15, ►Dom Sportowy przy ul. Raciborskiej 1 w Katowicach; z jego inicjatywy powstały: ►Klub Hokejowy Katowice, ►Śląski Klub Lekkoatletyczny; zatrudniał absolwentów Centralnej Szkoły Wojskowej Gimnastyki i Sportu, Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie; czołowi instruktorzy: Felicjan Gilewski, Roman Ostałowski, Tadeusz Paczkowski; kier.: Józef Uhacz, Bronisław Schlichtinger.
30 lat Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach 1970–2000. (Kserokopia w zbiorach biblioteki AWF Katowice)
OKTAGON KATOWICE, UKS, założony 13 października 2013 roku w Szopienicach, przy ul. Wiosny Ludów 22, prowadzi sekcje judo i jujitsu, członek ►Śląskiego Związku Judo.
https://klubysportowe.pl/klub/uczniowski-klub-sportowy-oktagon
OLIMP KATOWICE, Terenowe Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej zał. w 1971 pod patronatem Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej; sekcje: karate, kulturystyki, kaskaderska. Założyciel: Jerzy Drynda.
J. Jasiak: Olimp – ognisko kaskaderów. W: Trzydziestolecie Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej. Warszawa 1989.
OLIMPIA SZOPIENICE, KS, sekcja hokeja na lodzie, wzmiankowany w 1933.
A. Steuer: Ruch sportowy w województwie śląskim 1922–1939. Opole 2008.
OLIMPIJCZYCY KATOWICCY; do 1924 roku katowiccy sportowcy nie brali udziału w igrzyskach olimpijskich, pierwszy na zawody tej rangi wyjechał bramkarz reprezentacji piłkarskiej Emil Goerlitz, ale w turnieju nie wystąpił – drużyna Polski po pierwszym, przegranym meczu z Węgrami odpadła z turnieju w Paryżu. Debiut sportowców katowickich, szopienickich i giszowieckich miał miejsce w 1928 roku podczas IX letnich igrzysk olimpijskich w Amsterdamie. Uczestniczyło w nich ośmiu sportowców: trzy lekkoatletki, dwóch bokserów, dwóch zapaśników w stylu klasycznym oraz pływaczka, a ponadto jedna osoba wystąpiła w międzynarodowym pokazie gimnastycznym; do Amsterdamu wyjechała też jedna lekkoatletka, ale na starcie nie stanęła wskutek niedyspozycji. Ekipie przewodził późniejszy wicewojewoda śląski dr Tadeusz Saloni. Z powodu ogólnoświatowego kryzysu gospodarczego reprezentacja Polski na igrzyska w Los Angeles w 1932 roku była bardzo nieliczna i nie znalazł się w niej żaden katowicki sportowiec. Dopiero w 1936 roku po raz pierwszy katowiczanin – Mieczysław Kasprzycki, hokeista na lodzie – wystartował w zimowych igrzyskach olimpijskich. W letnich igrzyskach w Berlinie debiutowali natomiast katowiccy szermierze, gimnastyczki, piłkarze nożni, lekkoatleta i dwóch pływaków. W latach okupacji niemieckiej spośród katowickich olimpijczyków zginęli Antoni Węglarczyk, Helmut Barysz, Jerzy Snopek. W igrzyskach rozegranych w 1948 roku udział wzięli hokeiści na lodzie (w zimowych) i szermierze (w letnich). Do 1992 roku reprezentantami byli przede wszystkim zawodnicy klubów związanych z przemysłem, zaś od 1998 główną siłą stał się AZS AWF Katowice.
Lista olimpijczyków katowickich obejmuje 233 nazwiska (zob. tabela 1), do tej kategorii zalicza się sportowców, którzy w czasie rozgrywania zawodów olimpijskich byli członkami jednego z klubów katowickich lub którzy w czasie trwania igrzysk reprezentowali inne kluby, ale w trakcie kariery sportowej występowali też w klubach katowickich. Sportowcy ci byli bądź są nadal przedstawicielami następujących dyscyplin: biathlonu, biegów narciarskich. bobslejów, boksu, dżudo, gimnastyki sportowej, hokeja na lodzie, hokeja na trawie, kajakarstwa, kolarstwa szosowego, kombinacji norweskiej, koszykówki, lekkoatletyki, narciarstwa alpejskiego, piłki nożnej, pływania, podnoszenia ciężarów, saneczkarstwa, siatkówki, snowboardu, szermierki, tenisa, tenisa stołowego i zapasów w stylu klasycznym; reprezentowali łącznie czterdzieści klubów (patrz tabela 2), dwudziestu pięciu z nich zostało medalistami olimpijskimi (zob. tabela 3), ich listę otwarli Zygmunt Pawlas i Ryszard Zub w drużynowym turnieju szablowym. Pierwszą mistrzynią olimpijską w 2010 roku została Justyna Kowalczyk, biegaczka narciarska. Wcześniej medale zdobywali sportowcy zaliczeni do drugiej z ww. grup olimpijczyków katowickich – jeszcze przed wybuchem II wojny światowej należał do nich Adam Papée, medalista olimpijski w szermierce w latach 1928 i 1932, pod koniec lat 30. XX wieku członek Śląskiego Klubu Szermierczego w Katowicach (zob. ►Pierwszy Śląski Klub Szermierczy Katowice). Po II wojnie światowej w tej grupie znaleźli się tacy sportowcy, jak: Wojciech Zabłocki, Marian Foik, Tadeusz Walasek czy Janusz Sidło, którzy sportową karierę zaczynali w klubach katowickich, a kończyli w Warszawie. Miejsca punktowane zajęło 127 katowickich olimpijczyków (zob. tabela 4).
B. Tuszyński, H. Kurzyński: Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006. Warszawa 2007.
Reprezentanci Polski w igrzyskach olimpijskich – członkowie klubów katowickich (od 1924 roku)
| Lp. | Imię i nazwisko | Klub | Igrzyska olimpijskie | Dyscyplina |
|---|---|---|---|---|
| 1. | Janusz Adamiec | Naprzód Janów | 1984, 1988, 1992 | hokej na lodzie |
| 2. | Spirydion Albański | Pogoń Katowice | 1936* | piłka nożna |
| 3. | Katarzyna Bachleda-Curuś | AZS AWF Katowice | 2014, 2018 | łyżwiarstwo szybkie |
| 4. | Halina Balon | GKS Katowice | Baildon Katowice | szermierka |
| 5. | Leszek Bandach | GKS Katowice, AZS AWF Katowice | 1988 | szermierka |
| 6. | Małgorzata Barlak-Kamasińska | Pałac Młodzieży Katowice | 1972 | gimnastyka sportowa |
| 7. | Helmut Barysz | EKS Katowice, Pogoń Katowice | 1936 | pływanie |
| 8. | Marek Batkiewicz | GKS Katowice | 1992 | hokej na lodzie |
| 9. | Czesław Białas | Stal Szopienice | 1952, 1956, 1960 | podnoszenie ciężarów |
| 10. | Roman Bierła | GKS Katowice | 1980 | zapasy st. klasyczny |
| 11. | Lucjan Błaszczyk | Baildon Katowice | 1996 | tenis stołowy |
| 12. | Jolanta Błędowska | AZS UŚ Katowice | 1980 | hokej na trawie |
| 13. | Grzegorz Bodziana | AZS AWF Katowice | 2006 | biathlon |
| 14. | Zbigniew Bożek | Zryw Katowice | 1960 | lekkoatletyka |
| 15. | Anna Breuer | Roździeń Szopienice | 1928 | lekkoatletyka |
| 16. | Magdalena Bregulanka | Stal Katowice | 1952 | lekkoatletyka |
| 17. | Henryk Brommer (Bromowicz) | Siła Giszowiec | 1948, 1952, 1956 | hokej na lodzie |
| 18. | Artur Brzozowski | AZS AWF Katowice | 2008, 2016, 2021** | lekkoatletyka |
| 19. | Krzysztof Bujar | Naprzód Janów | 1992 | hokej na lodzie |
| 20. | Mieczysław Burda | Dąb Katowice | 1948 | hokej na lodzie |
| 21. | Dominik Bury | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | narciarstwo |
| 22. | Mateusz Chowaniec | AZS AWF Katowice | 2024 | pływanie |
| 23. | Karolina Chrapek | AZS AWF Katowice | 2014 | narciarstwo |
| 24. | Jerzy Christ | Baildon Katowice, GKS Katowice | 1984, 1988 | hokej na lodzie |
| 25. | Adam Cieślar | AZS AWF Katowice | 2014, 2018 | narciarstwo |
| 26. | Krystyna Czajkowska | Kolejarz Katowice | 1964, 1968 | siatkówka |
| 27. | Konrad Czerniak | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021 | pływanie |
| 28. | Magdalena Czyszczoń | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | łyżwiarstwo szybkie |
| 29. | Damian Dacewicz | Baildon Katowice | 1996 | siatkówka |
| 30. | Krystian Długopolski | AZS AWF Katowice | 1998 | narciarstwo |
| 31. | Jan Dołgowicz | GKS Katowice | 1980 | zapasy st. klasyczny |
| 32. | Grażyna Dudek | Naprzód Janów | 1976 | łyżwiarstwo figurowe |
| 33. | Dominik Dudys | AZS AWF Katowice | 2024 | pływanie |
| 34. | Agnieszka Dygacz | AZS AWF Katowice | 2012, 2016 | lekkoatletyka |
| 35. | Ewald Dytko | Dąb Katowice | 1936 | piłka nożna |
| 36. | Barbara Eustachiewicz | Gwardia Katowice | 1960, 1964 | gimnastyka sportowa |
| 37. | Paweł Fajdek | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021, 2024 | lekkoatletyka |
| 38. | Zuzanna Familok | AZS AWF Katowice | 2024 | pływanie |
| 39. | Rafał Fedaczyński | AZS AWF Katowice | 2012, 2016 | lekkoatletyka |
| 40. | Erwin Fiedor | Górnik Katowice | 1964, 1968 | narciarstwo |
| 41. | Marian Foik | Spójnia Katowice | 1956, 1960, 1964 | lekkoatletyka |
| 42. | Andrzej Fonfara | Start Katowice, Górnik 20 Katowice, GKS Katowice | 1964 | hokej na lodzie |
| 43. | Wanda Fukała | Górnik 20 Katowice, GKS Katowice | 1960 | szermierka |
| 44. | Martyna Galewicz | AZS AWF Katowice | 2018 | narciarstwo |
| 45. | Jan Gałuszka | TG Sokół II Katowice | 1928 | zapasy st. klasyczny |
| 46. | Alfred Gansiniec | OMP Giszowiec, Siła Giszowiec, Górnik Janów | 1948, 1952 | hokej na lodzie |
| 47. | Henryk Ganzera | TG Sokół II Katowice | 1928 | zapasy st. klasyczny |
| 48. | Andrzej Garbocz | KKH Katowice | 1992 | hokej na lodzie |
| 49. | Elżbieta Gellner | Gwardia Katowice | 1956 | pływanie |
| 50. | Katarzyna Gębala | AZS AWF Katowice | 1998 | narciarstwo |
| 51. | Emil Görlitz | 1.FC Katowice | 1924 | piłka nożna |
| 52. | Antoni Gołaś | Baildon Katowice | 1952 | zapasy st. klasyczny |
| 53. | Wilhelm Góra | Pogoń Katowice | 1936 | piłka nożna |
| 54. | Feliks Góralczyk | Baildon Katowice | 1972 | hokej na lodzie |
| 55. | Robert Góralczyk | Baildon Katowice | 1972, 1976 | hokej na lodzie |
| 56. | Jan Górny | BKS Katowice | 1928 | boks |
| 57. | Henryk Grabowski | Górnik Katowice | 1952, 1956 | lekkoatletyka |
| 58. | Jerzy Gross | Baildon Katowice | 1976 | lekkoatletyka |
| 59. | Henryk Gruth | GKS Katowice | 1980, 1984, 1988, 1992 | hokej na lodzie |
| 60. | Jerzy Gryt | Baildon Katowice | 1952 | zapasy st. klasyczny |
| 61. | Magdalena Grzywa | AZS AWF Katowice | 2006 | biathlon |
| 62. | Krystyna Guzik | AZS AWF Katowice | 2018 | biathlon |
| 63. | Andrzej Hachuła | Naprzód Janów, GKS Katowice | 1984 | hokej na lodzie |
| 64. | Janusz Hajnos | KKH Katowice, GKS Katowice | 1992 | hokej na lodzie |
| 65. | Jan Hampel | Górnik Janów, Gwardia Katowice, Start Katowice | 1952 | hokej na lodzie |
| 66. | Henryk Handy | Górnik Murcki | 1964 | hokej na lodzie |
| 67. | Andrzej Hanisz | Naprzód Janów | 1988 | hokej na lodzie |
| 68. | Marian Herda | Górnik Katowice, Gwardia Katowice | 1952 | hokej na lodzie |
| 69. | Monika Hojnisz | AZS AWF Katowice, Lider Katowice | 2014, 2018, 2022 | biathlon |
| 70. | Henryk Horwat | AZS Katowice | 1980 | hokej na trawie |
| 71. | Blanka Iselonis | AZS AWF Katowice | 2006 | snowboard |
| 72. | Justyna Iskrzycka | AZS AWF Katowice | 2006 | snowboard |
| 73. | Kordian Jajszczok | GKS Katowice | 1976 | hokej na lodzie |
| 74. | Jerzy Janikowski | GKS Katowice | 1972, 1976 | szermierka |
| 75. | Henryk Janiszewski | Naprzód Janów | 1980 | hokej na lodzie |
| 76. | Jolanta Janota | Start Katowice | 1988 | lekkoatletyka |
| 77. | Karolina Jarzyńska | Piętka Katowice | 2012, 2021 | lekkoatletyka |
| 78. | Tomasz Jasiński | Stal Katowice | 1948 | hokej na lodzie |
| 79. | Sylwia Jaśkowiec | AZS AWF Katowice | 2010, 2014, 2018 | narciarstwo |
| 80. | Otylia Jędrzejczak | Pałac Młodzieży Katowice | 2000, 2004, 2008, 2012 | pływanie |
| 81. | Wiesław Jobczyk | Baildon Katowice | 1976, 1980, 1984 | hokej na lodzie |
| 82. | Sylwia Julito | Górnik 20 Katowice | 1960 | szermierka |
| 83. | Paweł Juraszek | AZS AWF Katowice | 2016 | pływanie |
| 84. | Rozalia Kajzer | TP Giszowiec-Nikiszowiec 23 | 1928 | pływanie |
| 85. | Marian Kajzerek | Naprzód Janów | 1976 | hokej na lodzie |
| 86. | Michał Kałwa | AZS AWF Katowice | 2006 | narciarstwo |
| 87. | Piotr Kamrowski | Gwardia Katowice, Policyjny KS Katowice | 1992, 1996 | dżudo |
| 88. | Joachim Karliczek | EKS Katowice | 1936 | pływanie |
| 89. | Rajmund Karwicki | Policyjny KS Katowice | 1936, 1948 | szermierka |
| 90. | Mieczysław Kasprzycki | Śląski Klub Hokejowy Katowice, Dąb Katowice | 1936, 1948 | hokej na lodzie |
| 91. | Mariusz Kieca | Górnik 20 Katowice | 1972 | hokej na lodzie |
| 92. | Roman Kierpacz | GKS Katowice | 1980 | zapasy st. klasyczny |
| 93. | Gertruda Kilos | Roździeń Szopienice | 1928 | lekkoatletyka |
| 94. | Nicole Konderla | AZS AWF Katowice | 2022 | narciarstwo |
| 95. | Jerzy Kopański | GKS Katowice | 1988 | zapasy st. klasyczny |
| 96. | Sylwia Korzeniowska | AZS AWF Katowice | 2004, 2008 | lekkoatletyka |
| 97. | Robert Korzeniowski | AZS AWF Katowice | 1992, 1996, 2000 | lekkoatletyka |
| 98. | Justyna Kowalczyk | AZS AWF Katowice | 2006, 2010, 2014, 2018 | narciarstwo |
| 99. | Łukasz Kruczek | AZS AWF Katowice | 1998 | narciarstwo |
| 100. | Stanisław Krzesiński | GKS Katowice | 1976 | zapasy st. klasyczny |
| 101. | Alfred Kucharczyk | Zryw Katowice, Sparta Katowice | 1960, 1964 | gimnastyka sportowa |
| 102. | Leszek Kucharski | Baildon Katowice | 1988 | tenis stołowy |
| 103. | Beniamin Kuciński | AZS AWF Katowice | 2004 | lekkoatletyka |
| 104. | Zbigniew Kumiszcze | Start Katowice | 1960 | lekkoatletyka |
| 105. | Szczepan Kupczak | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | narciarstwo |
| 106 | Mateusz Kurowski | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | saneczkarstwo |
| 107. | Piotr Kwasigroch | Naprzód Janów | 1988 | hokej na lodzie |
| 108. | Gerard Langer | Start Katowice, Baildon Katowice | 1964 | hokej na lodzie |
| 109. | Lucyna Langer (Langer-Kałek) | Start Katowice | 1980 | lekkoatletyka |
| 110. | Piotr Langosz | Baildon Katowice | 1972 | koszykówka |
| 111. | Rafał Lepel | AZS AWF Katowice | 2014 | biathlon |
| 112. | Paulina Ligocka | AZS AWF Katowice | 2006, 2010 | snowboard |
| 113. | Mateusz Ligocki | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | saneczkarstwo |
| 114. | Michał Ligocki | AZS AWF Katowice | 2006, 2010, 2014 | snowboard |
| 115. | Małgorzata Lipska | AZS UŚ Katowice | 1980 | hokej na trawie |
| 116. | Witalis Ludwiczak | Pogoń Katowice | 1932, 1936 | hokej na lodzie |
| 117. | Helena Macher | Śląski Klub Sportowy Górnik Katowice, GKS Katowice | 1964, 1968 | saneczkarstwo |
| 118. | Krystyna Machnicka-Urbańska | Baildon Katowice | 1972, 1976 | szermierka |
| 119. | Jakub Majerski | AZS AWF Katowice | 2021, 2024 | pływanie |
| 120. | Marta Majowska | TG Sokół Brynów | 1936 | gimnastyka sportowa |
| 121. | Andrzej Małysiak | GKS Katowice | 1980 | hokej na lodzie |
| 122. | Marek Marcińczyk | GKS Katowice | 1976, 1980 | hokej na lodzie |
| 123. | Kornelia Marek | AZS AWF Katowice | 2010, 2014 | narciarstwo |
| 124. | Zbigniew Matwiejew | Baildon Katowice | 1968 | szermierka |
| 125. | Krzysztof Mehlich | AZS AWF Katowice | 1996 | lekkoatletyka |
| 126. | Jacek Mickiewicz | Gwardia Katowice | 1992 | kolarstwo |
| 127. | Genowefa Migas | Baildon Katowice | 1960 | szermierka |
| 128. | Jarosław Morawiecki | KKH Katowice | 1988 | hokej na lodzie |
| 129. | Paweł Mróz | AZS AWF Katowice | 2014 | bobsleje |
| 130. | Andrzej Myśliwiec | AZS Katowice | 1980 | hokej na trawie |
| 131. | Irena Nawrocka | Pogoń Katowice | 1948 | szermierka |
| 132. | Jan Nawrocki | Stal Katowice | 1952 | szermierka |
| 133. | Konrad Niedźwiedzki | AZS AWF Katowice | 2018 | łyżwiarstwo szybkie |
| 134. | Edward Nielaba | MKS Katowice, Górnik Katowice | 1968, 1972 | szermierka |
| 135. | Weronika Nowakowska-Ziemniak | AZS AWF Katowice | 2010, 2014, 2018 | biathlon |
| 136. | Józef Nowara | Baildon Katowice | 1968, 1972, 1976 | szermierka |
| 137. | Tadeusz Obłój | Baildon Katowice | 1976, 1980 | hokej na lodzie |
| 138. | Jerzy Ogórczyk | Siła Giszowiec, Górnik Janów, Górnik 20 Katowice, Baildon Katowice | 1964 | hokej na lodzie |
| 139. | Aleksandra Olsza | Giszowieckie Towarzystwo Tenisowe | 1996 | tenis |
| 140. | Matylda Ossadnik | TG Sokół Załęże | 1936 | gimnastyka sportowa |
| 141. | Ireneusz Pacuła | Naprzód Janów | 1988 | hokej na lodzie |
| 142. | Krystyna Pałka | AZS AWF Katowice | 2006, 2010, 2014, 2018 | biathlon |
| 143. | Adam Papée | Pierwszy Śląski Klub Szermierczy | 1924. 1928, 1932 | szermierka |
| 144. | Irena Pawełczyk | Katowicki Klub Sportowy Górnik Katowice | 1964 | saneczkarstwo |
| 145. | Elżbieta Pawlas | Górnik 20 Katowice | 1960, 1968 | szermierka |
| 146. | Zygmunt Pawlas | Górnik Katowice | 1952 | szermierka |
| 147. | Paulina Peda | AZS AWF Katowice | 2021, 2024 | pływanie |
| 148. | Roman Penczek | Górnik Janów, Górnik 20 Katowice | 1952 | hokej na lodzie |
| 149. | Maria Piątkowska | Kolejarz Piotrowice | 1952, 1956, 1960, 1964 | lekkoatletyka |
| 150. | Michał Piecha | AZS AWF Katowice | 2006 | biathlon |
| 151. | Jan Piecko | Baildon Katowice | 1984 | hokej na lodzie |
| 152. | Stanisław Piłat | Policyjny KS Katowice | 1936 | boks |
| 153. | Krzysztof Podsiadło | Naprzód Janów | 1988 | hokej na lodzie |
| 154. | Tomasz Polewka | AZS AWF Katowice | 2016 | pływanie |
| 155. | Janina Porembska | KKŁ Katowice, Iskra Katowice | 1968 | łyżwiarstwo figurowa |
| 156. | Paweł Pyjas | AZS AWF Katowice | 2022 | narciarstwo |
| 157. | Zuzanna Radecka | AZS AWF Katowice | 2004 | lekkoatletyka |
| 158. | Karolina Riemen-Żerebecka | AZS AWF Katowice | 2018 | narciarstwo |
| 159. | Wojciech Rydz | Stal Katowice | 1952 | szermierka |
| 160. | Marek Sąsiadek | AZS AWF Katowice | 2002 | snowboard |
| 161. | Wilhelm Schneider | Pogoń Katowice | 1936 | lekkoatletyka |
| 162. | Piotr Sczypa | Iskra Katowice | 1968 | łyżwiarstwo figurowe |
| 163. | Marek Seweryn | HKS Szopienice | 1980 | podnoszenie ciężarów |
| 164. | Janusz Sidło | Stal Katowice | 1952, 1956, 1960, 1964, 1968 | lekkoatletyka |
| 165. | Kamil Sieradzki | AZS AWF Katowice | 2020, 2024 | pływanie |
| 166. | Rafał Sikora | AZS AWF Katowice | 2012, 2016 | lekkoatletyka |
| 167. | Tomasz Sikora | AZS AWF Katowice | 1994, 1998, 2002, 2006, 2010 | biathlon |
| 168. | Hubert Sitko | Baildon Katowice | 1964 | hokej na lodzie |
| 169. | Tadeusz Siwek | Górnik 20 Katowice, GKS Katowice | 1968 | siatkówka |
| 170. | Hilary Skarżyński | Siła Giszowiec, Stal Katowice, Górnik 20 Katowice, Gwardia Katowice | 1948 | hokej na lodzie |
| 171. | Leszek Skorupa | HKS Szopienice | 1976 | podnoszenie ciężarów |
| 172. | Ryszard Skowronek | AZS Śląsk Katowice | 1972, 1976 | lekkoatletyka |
| 173. | Augustyn Skórski | Baildon Katowice | 1964 | hokej na lodzie |
| 174. | Adam Skrodzki | AZS AWF Katowice | 2012 | szermierka |
| 175. | Paweł Słowiok | AZS AWF Katowice | 2018 | narciarstwo |
| 176. | Joanna Smolarek | Start Katowice | 1988 | lekkoatletyka |
| 177. | Zuzanna Smykała | AZS AWF Katowice | 2018 | snowboard |
| 178. | Jerzy Snopek | BKS Katowice | 1928 | boks |
| 179. | Franciszek Sobczak | Baildon Katowice, GKS Katowice | 1968 | szermierka |
| 180. | Antoni Sobik | Policyjny KS Katowice | 1936, 1948 | szermierka |
| 181. | Mateusz Sochowicz | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | saneczkarstwo |
| 182. | Grażyna Staszak | GKS Katowice | 1976 | szermierka |
| 183. | Andrzej Supron | GKS Katowice | 1972, 1975, 1980 | zapasy st. klasyczny |
| 184. | Ewa Swoboda | AZS AWF Katowice | 2016, 2024 | lekkoatletyka |
| 185. | Ludwik Synowiec | Naprzód Janów | 1980 | hokej na lodzie |
| 186. | Andrzej Sypytkowski | Gwardia Katowice | 1988, 1992 | kolarstwo |
| 187. | Karolina Szczepaniak | AZS AWF Katowice | 2012 | pływanie |
| 188. | Andrzej Szczepaniec | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie |
| 189. | Bernard Szczepański | GKS Katowice | 1972 | zapasy st. klasyczny |
| 190. | Marek Szopiński | KKH Katowice | 1988 | hokej na lodzie |
| 191. | Agnieszka Szymańczak | AZS AWF Katowice | 2014 | narciarstwo |
| 192. | Piotr Świerczewski | GKS Katowice | 1992 | piłka nożna |
| 193. | Justyna Święty-Ersetic | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021, 2024 | lekkoatletyka |
| 194. | Otylia Tabacka | KKS Katowice | 1928 | lekkoatletyka |
| 195. | Tomisław Tajner | AZS AWF Katowice | 2002 | narciarstwo |
| 196. | Wojciech Theiner | AZS AWF Katowice | 2016 | lekkoatletyka |
| 197. | Andrzej Tkacz | GKS Katowice | 1972, 1976 | hokej na lodzie |
| 198. | Wojciech Tkacz | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie |
| 199. | Leszek Tokarz | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie |
| 200. | Wiesław Tokarz | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie |
| 201. | Dawid Tomala | AZS AWF Katowice | 2012, 2021 | lekkoatletyka |
| 202. | Henryk Tomanek | GKS Katowice | 1976 | zapasy st. klasyczny |
| 203. | Walter Turczyk | Pogoń Katowice | 1936 | lekkoatletyka |
| 204. | Jerzy Twardokens | Stal Katowice | 1952 | szermierka |
| 205. | Ryszard Twardowski | AZS Katowice | 1972 | hokej na trawie |
| 206. | Tadeusz Walasek | Górnik Katowice | 1956, 1960, 1964 | boks |
| 207. | Zofia Walasek | Start Katowice | 1960 | lekkoatletyka |
| 208. | Katarzyna Wasick | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021, 2024 | pływanie |
| 209. | Antoni Węglarczyk | Dzielnica Śląska Związku Towarzystw Sokół w Polsce | 1928 | pokazy gimnastyczne |
| 210. | Marceli Wiech | Baildon Katowice | 1976 | szermierka |
| 211. | Sylwester Wilczek | Baildon Katowice | 1964 | hokej na lodzie |
| 212. | Anita Włodarczyk | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021, 2024 | lekkoatletyka |
| 213. | Wanda Anna Włodarczyk | Pogoń Stal Katowice | 1952 | szermierka |
| 214. | Andrzej Wojciechowski | Unia Dąbrówka Mała | 1956 | boks |
| 215. | Henryk Wojtynek | Naprzód Janów | 1980 | hokej na lodzie |
| 216. | Barbara Wolnicka-Szewczyk | Pałac Młodzieży Katowice, GKS Katowice | 1992 | szermierka |
| 217. | Andżelika Wójcik | AZS AWF Katowice | 2022 | łyżwiarstwo szybkie |
| 218. | Jerzy Wójcik | Policyjny KS Katowice, Pogoń Katowice, Stal Katowice | 1948 | szermierka |
| 219. | Aleksander Wrona | AZS Katowice | 1972 | hokej na trawie |
| 220. | Adolf Wróbel | Siła Giszowiec Górnik Janów, Górnik Katowice, GKS Katowice | 1956 | hokej na lodzie |
| 221. | Alfred Wróbel | Siła Giszowiec, Górnik Janów, Górnik Katowice | 1952, 1956 | hokej na lodzie |
| 222. | Antoni Wróbel | Siła Giszowiec, Górnik Janów, Górnik Katowice, Naprzód Janów | 1952 | hokej na lodzie |
| 223. | Maciej Wyderka | AZS AWF Katowice | 2024 | lekkoatletyka |
| 224. | Barbara Wysoczańska | Baildon Katowice | 1976 | szermierka |
| 225. | Andrzej Zabawa | Baildon Katowice | 1976, 1980, 1984 | hokej na lodzie |
| 226. | Wojciech Zabłocki | MKS Katowice | 1952, 1956, 1960, 1964 | szermierka |
| 227. | Teodor Zaczyk | Policyjny KS Katowice, Pogoń Katowice, Stal Katowice | 1936, 1948 | szermierka |
| 228. | Daniel Zalewski | AZS AWF Katowice | 2014 | bobsleje |
| 229. | Janusz Zawadzki | Górnik Janów, Górnik Katowice | 1956 | hokej na lodzie |
| 230. | Ernest Ziaja | Śląski Klub Hokejowy Katowice, Dąb Katowice, Stal Katowice, Górnik Katowice | 1948 | hokej na lodzie |
| 231. | Ryszard Zub | Baildon Katowice | 1956, 1960, 1964 | szermierka |
| 232. | Kamila Żuk | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | biathlon |
| 233. | Karol Żurek | Baildon Katowice | 1976 | hokej na lodzie |
* Kursywą oznaczono daty igrzysk olimpijskich, podczas których sportowcy – w swej karierze występujący w klubach katowickich – byli członkami innych klubów.
** Igrzyska olimpijskie w Tokio, zaplanowane na rok 2020, odbyły się z powodu pandemii COVID-19 rok później.
B. Tuszyński, H. Kurzyński: Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006. Warszawa 2007.
Medaliści olimpijscy – zawodnicy reprezentujący w trakcie swej kariery kluby katowickie
| Lp. | Imię i nazwisko | Złoto | Srebro | Brąz | Medale łącznie |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Robert Korzeniowski | 4 | 0 | 0 | 4 |
| 2. | Anita Włodarczyk | 3 | 0 | 0 | 3 |
| 3. | Justyna Kowalczyk | 2 | 1 | 2 | 5 |
| 4. | Otylia Jędrzejczak | 1 | 2 | 0 | 3 |
| 5. | Justyna Święty-Ersetic | 1 | 1 | 0 | 2 |
| 6. | Dawid Tomala | 1 | 0 | 0 | 1 |
| 7. | Ryszard Zub | 0 | 2 | 1 | 3 |
| 8. | Tadeusz Walasek | 0 | 1 | 1 | 2 |
| 9. | Zabłocki Wojciech | 0 | 1 | 1 | 2 |
| 10. | Zygmunt Pawlas | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 11. | Janusz Sidło | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 12. | Roman Bierła | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 13. | Andrzej Supron | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 14. | Jan Dołgowicz | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 15. | Andrzej Sypytkowski | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 16. | Piotr Świerczewski | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 17. | Justyna Iskrzycka | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 18. | Adam Papée | 0 | 0 | 2 | 2 |
| 19. | Krystyna Czajkowska | 0 | 0 | 1 | 1 |
| 20. | Marek Seweryn | 0 | 0 | 1 | 1 |
| 21. | Barbara Wysoczańska | 0 | 0 | 1 | 1 |
| 22. | Lucyna Langer (Langer-Kałek) | 0 | 0 | 1 | 1 |
| 23. | Paweł Fajdek | 0 | 0 | 1 | 1 |
| 24. | Martyna Wenglarczyk | 0 | 0 | 1 | 1 |
| 25. | Henryk Nielaba | 0 | 0 | 1 | 1 |
B. Tuszyński, H. Kurzyński: Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006. Warszawa 2007.
Zawodnicy w swej karierze występujący w katowickich klubach, którzy zajęli punktowane miejsca (1–8) w igrzyskach olimpijskich
| Lp. | Imię i nazwisko | Klub katowicki | IO | Dyscyplina | Liczba zdobytych punktów |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Justyna Kowalczyk | AZS AWF Katowice | 2006, 2010, 2014, 2018 | narciarstwo klasyczne | 50 |
| 2. | Robert Korzeniowski | AZS AWF Katowice | 1992, 1996, 2000 | lekkoatletyka | 33 |
| 3. | Anita Włodarczyk | AZS AWF Katowice | 2012*, 2016, 2021**, 2024 | lekkoatletyka | 29 |
| 4. | Wojciech Zabłocki | MKS Katowice | 1952, 1956, 1960, 1964 | szermierka | 23 |
| 5. | Ryszard Zub | Baildon Katowice | 1956, 1960, 1964 | szermierka | 20 |
| 6. | Otylia Jędrzejczak | Pałac Młodzieży Katowice | 2000, 2004, 2008, 2012 | pływanie | 19 |
| 7. | Marian Foik | Spójnia Katowice | 1956, 1960, 1964 | lekkoatletyka | 18 |
| 8. | Justyna Święty-Ersetic | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021, 2024 | lekkoatletyka | 17 |
| 9. | Adam Papée | Pierwszy Śląski Klub Szermierczy | 1924. 1928, 1932 | szermierka | 17 |
| 10. | Janusz Sidło | Stal Katowice | 1952, 1956, 1960, 1964, 1968 | lekkoatletyka | 15 |
| 11. | Tomasz Sikora | AZS AWF Katowice | 1994, 1998, 2002, 2006, 2010 | biathlon | 14 |
| 12. | Józef Nowara | Baildon Katowice | 1968, 1972, 1976 | szermierka | 14 |
| 13. | Barbara Wysoczańska | Baildon Katowice | 1976 | szermierka | 14 |
| 14. | Andrzej Sypytkowski | Gwardia Katowice | 1988, 1992 | kolarstwo | 13 |
| 15. | Edward Nielaba | MKS Katowice, Górnik 20 Katowice | 1964, 1968, 1972 | szermierka | 13 |
| 16. | Andrzej Supron | GKS Katowice | 1972, 1976, 1980 | zapasy st. klasyczny | 13 |
| 17. | Tadeusz Walasek | Górnik 20 Katowice | 1956, 1960, 1964 | boks | 12,5 |
| 18. | Krystyna Czajkowska | Kolejarz Katowice | 1964, 1968 | siatkówka | 12 |
| 19. | Marek Seweryn | HKS Szopienice | 1980, 1988 | podnoszenie ciężarów | 11 |
| 20. | Alfred Kucharczyk | Zryw Katowice, Sparta Katowice | 1960, 1964 | gimnastyka sportowa | 10 |
| 21. | Paweł Fajdek | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021, 2024 | lekkoatletyka | 10 |
| 22. | Antoni Sobik | Policyjny KS Katowice | 1936, 1948 | szermierka | 9,5 |
| 23. | Monika Hojnisz | AZS AWF Katowice | 2014, 2018, 2022 | biathlon | 9 |
| 24. | Blanka Iselonis | AZS AWF Katowice | 2006 | snowboard | 9 |
| 25. | Barbara Wolnicka-Szewczyk | Pałac Młodzieży Katowice, GKS Katowice | 1992 | szermierka | 9 |
| 26. | Krystyna Pałka | AZS AWF Katowice | 2006, 2010, 2014, 2018 | biathlon | 8 |
| 27. | Dawid Tomala | AZS AWF Katowice | 2012, 2021 | lekkoatletyka | 8 |
| 28. | Katarzyna Wasick | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2021, 2024 | pływanie | 8 |
| 29. | Tadeusz Obłój | Baildon Katowice | 1972, 1976, 1980 | hokej na lodzie | 7,5 |
| 30. | Henryk Brommer (Bromowicz) | Siła Giszowiec | 1948, 1952, 1956 | hokej na lodzie | 7 |
| 31. | Piotr Świerczewski | GKS Katowice | 1992 | piłka nożna | 7 |
| 32. | Jerzy Janikowski | GKS Katowice | 1972, 1976 | szermierka | 7 |
| 33. | Zygmunt Pawlas | Górnik 20 Katowice | 1952, 1956 | szermierka | 7 |
| 34. | Roman Bierła | GKS Katowice | 1980 | zapasy st. klasyczny | 7 |
| 35. | Jan Dołgowicz | GKS Katowice | 1980 | zapasy st. klasyczny | 7 |
| 36. | Barbara Eustachiewicz | Gwardia Katowice | 1960, 1964 | gimnastyka sportowa | 6 |
| 37. | Robert Góralczyk | Baildon Katowice | 1972, 1976 | hokej na lodzie | 6 |
| 38. | Andrzej Tkacz | GKS Katowice | 1972, 1976 | hokej na lodzie | 6 |
| 39. | Alfred Gansiniec | OMP Giszowiec, Siła Giszowiec, Górnik Janów | 1948, 1952 | hokej na lodzie | 6 |
| 40. | Jacek Mickiewicz | Gwardia Katowice | 1992 | kolarstwo | 6 |
| 41. | Lucyna Langer (Langer-Kałek) | Start Katowice | 1980 | lekkoatletyka | 6 |
| 42. | Konrad Niedźwiedzki | AZS AWF Katowice | 2018 | łyżwiarstwo szybkie | 6 |
| 43. | Sylwia Jaśkowiec | AZS AWF Katowice | 2010, 2014, 2018 | narciarstwo klasyczne | 6 |
| 44. | Helena Macher | Katowicki Klub Sportowy Górnik Katowice, GKS Katowice | 1964, 1968 | saneczkarstwo | 6 |
| 45. | Wiesław Jobczyk | Baildon Katowice | 1976, 1980, 1984 | hokej na lodzie | 5,5 |
| 46. | Andrzej Zabawa | Baildon Katowice | 1976, 1980, 1984 | hokej na lodzie | 5,5 |
| 47. | Henryk Horwat | AZS Katowice | 1980 | hokej na trawie | 5 |
| 48. | Andrzej Myśliwiec | AZS Katowice | 1980 | hokej na trawie | 5 |
| 49. | Zuzanna Radecka | AZS AWF Katowice | 2000, 2004 | lekkoatletyka | 5 |
| 50. | Kornelia Marek | AZS AWF Katowice | 2010, 2014 | narciarstwo | 5 |
| 51. | Ewald Dytko | Dąb Katowice | 1936 | piłka nożna | 5 |
| 52. | Spirydion Albański | Pogoń Katowice | 1936 | piłka nożna | 5 |
| 53. | Wilhelm Góra | Pogoń Katowice | 1936 | piłka nożna | 5 |
| 54. | Leszek Skorupa | HKS Szopienice | 1976 | podnoszenie ciężarów | 5 |
| 55. | Irena Pawełczyk | Start Katowice, Katowicki Klub Sportowy Górnik Katowice | 1964 | saneczkarstwo | 5 |
| 56. | Teodor Zaczyk | Policyjny KS Katowice, Pogoń Katowice, Stal Katowice | 1936, 1948 | szermierka | 5 |
| 57. | Henryk Tomanek | GKS Katowice | 1976 | zapasy st. klasyczny | 5 |
| 58. | Marek Marcińczyk | GKS Katowice | 1976, 1980 | hokej na lodzie | 4,5 |
| 59. | Weronika Nowakowska-Ziemniak | AZS AWF Katowice | 2010, 2014, 2018 | biathlon | 4 |
| 60. | Alfred Wróbel | Siła Giszowiec, Górnik Janów, Górnik Katowice | 1952, 1956 | hokej na lodzie | 4 |
| 61. | Ryszard Skowronek | AZS Śląsk Katowice | 1972, 1976 | lekkoatletyka | 4 |
| 62. | Jakub Majerski | AZS AWF Katowice | 2020, 2024 | pływanie | 4 |
| 63. | Tadeusz Siwek | Górnik 20 Katowice, GKS Katowice | 1968 | siatkówka | 4 |
| 64. | Franciszek Sobczak | Baildon Katowice, GKS Katowice | 1968 | szermierka | 4 |
| 65. | Leszek Bandach | GKS Katowice, AZS AWF Katowice | 1988 | szermierka | 4 |
| 66. | Jerzy Kopański | GKS Katowice | 1988 | zapasy st. klasyczny | 4 |
| 67. | Marta Majowska | TG Sokół Brynów | 1936 | gimnastyka sportowa | 3 |
| 68. | Matylda Ossadnik | TG Sokół Załęże | 1936 | gimnastyka sportowa | 3 |
| 69. | Feliks Góralczyk | Baildon Katowice | 1972 | hokej na lodzie | 3 |
| 70. | Karol Żurek | Baildon Katowice | 1976 | hokej na lodzie | 3 |
| 71. | Mieczysław Burda | Dąb Katowice | 1948 | hokej na lodzie | 3 |
| 72. | Marek Batkiewicz | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie | 3 |
| 73. | Kordian Jajszczok | GKS Katowice | 1976 | hokej na lodzie | 3 |
| 74. | Andrzej Szczepaniec | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie | 3 |
| 75. | Wojciech Tkacz | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie | 3 |
| 76. | Leszek Tokarz | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie | 3 |
| 77. | Wiesław Tokarz | GKS Katowice | 1972 | hokej na lodzie | 3 |
| 78. | Mariusz Kieca | Górnik 20 Katowice | 1972 | hokej na lodzie | 3 |
| 79. | Jan Hampel | Górnik Janów, Gwardia Katowice, Start Katowice | 1952 | hokej na lodzie | 3 |
| 80. | Roman Penczek | Górnik Janów, Górnik 20 Katowice | 1952 | hokej na lodzie | 3 |
| 81. | Marian Herda | Górnik 20 Katowice, Gwardia Katowice | 1952 | hokej na lodzie | 3 |
| 82. | Marian Kajzerek | Naprzód Janów | 1976 | hokej na lodzie | 3 |
| 83. | Witalis Ludwiczak | Pogoń Katowice | 1932, 1936 | hokej na lodzie | 3 |
| 84. | Antoni Wróbel | Siła Giszowiec, Górnik Janów, Górnik 20 Katowice, Naprzód Janów | 1952 | hokej na lodzie | 3 |
| 85. | Hilary Skarzyński | Siła Giszowiec, Stal Katowice, Górnik 20 Katowice, Gwardia Katowice | 1948 | hokej na lodzie | 3 |
| 86. | Tomasz Jasiński | Stal Katowice | 1948 | hokej na lodzie | 3 |
| 87. | Mieczysław Kasprzycki | Śląski Klub Hokejowy Katowice, Dąb Katowice | 1936, 1948 | hokej na lodzie | 3 |
| 88. | Ernest Ziaja | Śląski Klub Hokejowy Katowice, Dąb Katowice, Stal Katowice, Górnik 20 Katowice | 1948 | hokej na lodzie | 3 |
| 89. | Jolanta Błędowska | AZS UŚ Katowice | 1980 | hokej na trawie | 3 |
| 90. | Małgorzata Lipska | AZS UŚ Katowice | 1980 | hokej na trawie | 3 |
| 91. | Maria Piątkowska | Kolejarz Piotrowice | 1952, 1960, 1964 | lekkoatletyka | 3 |
| 92. | Jolanta Janota | Start Katowice | 1988 | lekkoatletyka | 3 |
| 93. | Joanna Smolarek | Start Katowice | 1988 | lekkoatletyka | 3 |
| 94. | Nicole Konderla | AZS AWF Katowice | 2022 | narciarstwo klasyczne | 3 |
| 95. | Krystyna Machnicka-Urbańska | Baildon Katowice | 1972, 1976 | szermierka | 3 |
| 96. | Grażyna Staszak | GKS Katowice | 1976 | szermierka | 3 |
| 97. | Elżbieta Pawlas | Górnik 20 Katowice | 1960, 1968 | szermierka | 3 |
| 98. | Leszek Kucharski | Baildon Katowice | 1988 | tenis stołowy | 3 |
| 99. | Jan Górny | BKS Katowice | 1928 | boks | 2,5 |
| 100. | Henryk Gruth | GKS Katowice | 1980, 1984, 1988, 1992 | hokej na lodzie | 2,5 |
| 101. | Rajmund Karwicki | Policyjny KS Katowice | 1936, 1948 | szermierka | 2,5 |
| 102. | Jerzy Wójcik | Policyjny KS Katowice, Pogoń Katowice, Stal Katowice | 1948 | szermierka | 2,5 |
| 103. | Jerzy Twardokens | Stal Katowice | 1952 | szermierka | 2,5 |
| 104. | Jan Nawrocki | Stal Katowice | 1948, 1952 | szermierka | 2,5 |
| 105. | Magdalena Grzywa | AZS AWF Katowice | 2006 | biathlon | 2 |
| 106. | Czesław Białas | Stal Szopienice | 1952, 1956, 1960 | podnoszenie ciężarów | 2 |
| 107. | Mateusz Kurowski | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | saneczkarstwo | 2 |
| 108. | Andrzej Małysiak | GKS Katowice | 1980 | hokej na lodzie | 1,5 |
| 109. | Henryk Janiszewski | Naprzód Janów | 1980 | hokej na lodzie | 1,5 |
| 110. | Ludwik Synowiec | Naprzód Janów | 1980 | hokej na lodzie | 1,5 |
| 111. | Henryk Wojtynek | Naprzód Janów | 1980 | hokej na lodzie | 1,5 |
| 112. | Jan Piecko | Baildon Katowice | 1984 | hokej na lodzie | 1 |
| 113. | Jerzy Christ | Baildon Katowice, GKS Katowice | 1984, 1988 | hokej na lodzie | 1 |
| 114. | Janusz Zawadzki | Górnik Janów, Górnik 20 Katowice | 1956 | hokej na lodzie | 1 |
| 115. | Janusz Adamiec | Naprzód Janów | 1984, 1988, 1992 | hokej na lodzie | 1 |
| 116. | Andrzej Hachuła | Naprzód Janów, GKS Katowice | 1984 | hokej na lodzie | 1 |
| 117. | Adolf Wróbel | Siła Giszowiec, Górnik Janów, Górnik 20 Katowice, GKS Katowice | 1956 | hokej na lodzie | 1 |
| 118. | Rafał Fedaczyński | AZS AWF Katowice | 2012, 2016 | lekkoatletyka | 1 |
| 119. | Gertruda Kilos | Roździeń Szopienice | 1928 | lekkoatletyka | 1 |
| 120. | Magdalena Czyszczoń | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | łyżwiarstwo szybkie | 1 |
| 121. | Andżelika Wójcik | AZS AWF Katowice | 2022 | łyżwiarstwo szybkie | 1 |
| 122. | Łukasz Kruczek | AZS AWF Katowice | 1998 | narciarstwo | 1 |
| 123. | Tomisław Tajner | AZS AWF Katowice | 2002 | narciarstwo | 1 |
| 124. | Konrad Czerniak | AZS AWF Katowice | 2012, 2016, 2020 | pływanie | 1 |
| 125. | Mateusz Sochowicz | AZS AWF Katowice | 2018, 2022 | saneczkarstwo | 1 |
| 126. | Roman Kierpacz | GKS Katowice | 1980 | zapasy st. klasyczny | 1 |
| 127. | Wilhelm Schneider | Pogoń Katowice | 1936 | lekkoatletyka | 0,6 |
* Kursywą zaznaczono rok rozegrania igrzysk olimpijskich, podczas których reprezentant Polski, w swej karierze występujący w jednym z katowickich klubów, był członkiem innego klubu
** Igrzyska olimpijskie w Tokio, zaplanowane na rok 2020, odbyły się z powodu pandemii COVID-19 rok później
B, Tuszyński, H. Kurzyński: Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006, Warszawa.
Kluby katowickie, w których występowali polscy olimpijczycy
| Lp. | Klub | Liczba olimpijczyków |
|---|---|---|
| 1. | AZS Katowice | 4 |
| 2. | AZS Śląsk Katowice | 1 |
| 3. | AZS UŚ Katowice | 2 |
| 4. | AZS AWF Katowice | 73 |
| 5. | Baildon (Stal) Katowice | 26 |
| 6. | Bokserski Klub Sportowy Katowice | 2 |
| 7. | Dąb Katowice | 4 |
| 8. | Dzielnica Śląska Związku Towarzystw Gimnastycznych Sokół | 1 |
| 9. | EKS Katowice | 2 |
| 10. | Giszowieckie Towarzystwo Tenisowe | 1 |
| 11. | GKS Katowice | 33 |
| 12. | Górnik 20 (Górnik) Katowice | 21 |
| 13. | Górnik Murcki | 1 |
| 14. | Gwardia Katowice | 7 |
| 15. | HKS (Stal) Szopienice | 3 |
| 16. | 1.FC Katowice | 1 |
| 17. | Iskra Katowice | 2 |
| 18. | Katowicki Klub Hokejowy | 4 |
| 19. | Katowicki Klub Łyżwiarski Katowice | 1 |
| 20. | Kolejarz (KKS) Katowice | 1 |
| 21. | Kolejarz Piotrowice | 1 |
| 22. | Lider Katowice | 1 |
| 23. | Międzyszkolny Klub Sportowy Katowice | 1 |
| 24. | Naprzód (Górnik) Janów | 20 |
| 25. | OMP Giszowiec | 2 |
| 26. | Pałac Młodzieży Katowice | 3 |
| 27. | Pierwszy Śląski Klub Szermierczy | 1 |
| 28. | Piętka Katowice | 1 |
| 29. | Pogoń (Pogoń Stal) Katowice | 9 |
| 30. | Policyjny Klub Sportowy Katowice | 5 |
| 31. | Roździeń Szopienice | 2 |
| 32. | Siła Giszowiec | 6 |
| 33. | Sparta Katowice | 1 |
| 34. | Spójnia Katowice | 1 |
| 35. | Start Katowice | 8 |
| 36. | Śląski Klub Hokejowy Katowice | 2 |
| 37. | Śląski Klub Sportowy Górnik Katowice | 3 |
| 38. | Towarzystwo Gimnastyczne Sokół Brynów | 1 |
| 39. | Towarzystwo Gimnastyczne Sokół II Katowice | 2 |
| 40. | Towarzystwo Gimnastyczne Sokół Załęże | 1 |
| 41. | Towarzystwo Pływackie 23 Giszowiec-Nikiszowiec | 1 |
| 42. | Unia Dąbrówka Mała | 1 |
| 43. | Zryw Katowice | 2 |
B. Tuszyński, H. Kurzyński: Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006. Warszawa 2007.
OLIMPIJCZYK KATOWICE, klub bokserski (K–1, boks olimpijski, thai boks, MMA) zrzeszający kobiety i mężczyzn), założony w 2016 roku, z siedzibą przy ul. W. Witosa (klub miał także siedzibę w lokalu przy ul. S. Kossutha); osiągnięcia: 1 (0–0–1) brązowy medal MP (2023) – Julia Michałek (kat. do 70 kg).
https://spis.ngo.pl/92784-klub-sportowy-olimpijczyk
OMTUR, ORGANIZACJA MŁODZIEŻY TOWARZYSTWA UNIWERSYTETÓW ROBOTNICZYCH W KATOWICACH, struktura ►młodzieżowego ruchu; przybudówka Polskiej Partii Socjalistycznej, założona w 1926; razem z Robotniczym Stowarzyszeniem Kulturalno-Oświatowym „Siła”; Deutscher Sozialistischer Jugendbund i Związkiem Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej powołała do życia Federację Związków Socjalistycznej Młodzieży w Polsce; w l. 1936–1939 nieistniejąca, rozwiązana przez PPS (wskutek infiltracji Komunistycznej Partii Polski) na Śląsku oddziały OMTUR przekształciły się w grupy Młodzieży Socjalistycznej; reaktywowana 8–9 X 1944 w Lublinie; w Katowicach pierwsze OMTUR-y (rekrutujące się s;pośród dawnych członków tej organizacji, Czerwonego Harcerstwa, Młodzieży Socjalistycznej) powstały na przełomie II–III 1945 w ►Dębie, ►Załężu, ►Załęskiej Hałdzie, ►Zawodziu i ►Śródmieściu; równolegle, przy silnym poparciu PPS, powstawały zakładowe koła OMTUR (Fabryka Porcelany Giesche, Montana, Moj, huty „Baildon” i „Ferrum”); od 1946 szkolne koła (Miejski Instytut Kształcenia Handlowego, Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe); 1050 członków w 7 kołach (1945), nad którymi pieczę sprawował Miejski Komitet OMTUR w składzie: S. Beldoch, S. Pokorski, M. Kampa; do aktywnych członków należał Edward Babiuch (późniejszy sekretarz KC PZPR i premier); działalność: polityczna: umacnianie władzy ludowej (milicja robotnicza, udział w kampanii propagandowej przed referendum, agitacja przedwyborcza do Sejmu Ustawodawczego w 1947), współudział w odbudowie kraju, od 1947 we współzawodnictwie pracy; działalność kulturalno-oświatowa: zasługi w powstaniu Gimnazjum i Liceum dla Dorosłych w Katowicach; kursy stenografii, czytania i pisania po polsku, przysposobienia kupieckiego prowadzone w ramach sekcji i zespołów: tanecznych, świetlicowych (od 25 II 1945), muzycznych; sportowych (przeciwny idei upaństwowienia sportu realizowanej m.in. przez ►Wojewódzki Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego), sekcje: ►tenisa stołowego, ►piłki nożnej, ►koszykówki, ►siatkówki), imprezy zamknięte (tylko dla członków organizacji); KS OMTUR Szopienice (1932–1937 i 1945–1948); uległ likwidacji 22 VII 1948 po zjeździe zjednoczeniowym tzw. postępowych organizacji młodzieżowych (►Związku Walki Młodych, OMTUR, ►Związku Harcerstwa Polskiego, Związku Młodzieży Demokratycznej); organ prasowy: „Młodzi Idą”.
J. Walczak: Robotnicze drogi Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego (do roku 1939). Katowice 1985; P. Greiner: Słownik organizacji młodzieżowych w województwie śląskim w latach 1922–1939. Katowice 1993; A. Steuer: Ruch sportowy w województwie śląskim 1922–1939. Opole 2008; Z. Studencki: Organizacja Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych. „Rocznik Katowicki” 1980.
ORBIS, założone 1920 we Lwowie jako Polskie Biuro Podróży O., początkowo przedsiębiorstwo prywatne; od 1928 roku prowadziło działalność na terenie Małopolski, w Katowicach od początku lat 30. XX w.; przez wiele dziesięcioleci było potentatem na rynku ►biur turystycznych, nastawionym na zamożniejszych klientów, od 1933 spółka z o.o., z siedzibą przy ul. Pocztowej 1 (1937) – jako jednego z 91 (1938) oddziałów terenowych; działalność została przerwana w czasie wojny, wznowiona w 1945 roku. O. podlegał Ministerstwu Komunikacji; na początku lat 50. XX w. stanowiąc jeden z oddziałów Centralnego Zarządu Przedsiębiorstw Usługowych, przejął hotele i restauracje o najwyższym standardzie (wśród nich hotel ►Monopol), restauracje dworcowe, wagony sypialne, prowadził sprzedaż biletów do kin i teatrów. Po odwilży październikowej powrócił do organizacji wycieczek zagranicznych (początkowo do krajów tzw. demokracji ludowej i Jugosławii); od 1960 prowadził wyłącznie działalność turystyczną (zob. ►Wars); od 1972 Zjednoczenie Gospodarki Turystycznej O. (podlegał mu ►Sport-Tourist); siedziby przy ul.: Warszawskiej 4, Młyńskiej 1 (1959), Korfantego 2. Po 1990 roku Przedsiębiorstwo Państwowe O. stało się jednoosobową spółką Skarbu Państwa, a w 1993 wydzielono z niej dwie spółki zależne: Orbis Travel (ogłosił bankructwo w 2010) oraz Orbis (który zajmował się hotelarstwem).
Jerzy Gaj: Dzieje turystyki w Polsce. Warszawa 2008.
ORGANIZACJE PARAMILITARNE, zob. ►Paramilitarne organizacje.
ORIENTACJA SPORTOWA, grupa dyscyplin sportowych obejmująca biegi na orientację, kolarstwo na rowerach górskich (MTB) na orientację, narciarstwo na orientację; w drugiej połowie lat 50. XX w. w Polsce (w województwie katowickim) były znane jedynie marsze na orientację (bez jednolitych regulaminów zawodów, z mapami zawierającymi z zasady 30% błędów) organizowane (także na terenie Katowic) przez ►Związek Młodzieży Polskiej, Powszechną Organizację ►Służba Polsce); o.s. opartą na współczesnych zasadach wprowadziła Barbara Pacholska z Katowic, uczestniczka II Centralnego Zlotu Turystów w Czechosłowacji (1957), zawody na Jesiennym Złazie Wygów; o.s. rozwijała się trzytorowo: w ruchu turystycznym – Podkomisja Imprez na Orientację funkcjonowała w strukturach Komisji Pieszej ►PTTK Katowice (1966–1971), przekształcona w Samodzielną Komisję INO; w katowickich kołach PTTK o.s. propagowała jednostka przy Biurze Projektów Kolejowych; w ruchu sportowym – istniały sekcje przy KS ►Start Katowice i KS ►Podlesianka 38 Podlesie; w środowisku harcerskim początki o. s. związane są z akcją ►Zamonit, w ramach której powstał Klub Imprez na Orientację (1979) ►Zamonit Katowice przy Komendzie ►Chorągwi Śląskiej Związku Harcerstwa Polskiego w Katowicach (jedyny aktualnie klub w tej dyscyplinie sportu w Katowicach); członek Polskiego Związku Orientacji Sportowej w Warszawie). Imprezy: Ogólnopolskie Harcerskie Zawody na Orientację (1968–1983), mistrzostwa młodzieży szkolnej w marszach na orientację, „Złoty Kompas Kolejowy”; osiągnięcia: 5 (2–2–1) medali MP (1978–1982) zdobyte przez dwa kluby: Start Katowice, Podlesianka 38 Podlesie.
Po ziemi naszej roześlem harcerzy… Z dziejów harcerstwa polskiego na Górnym Śląsku, pod red. Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz, Katowice 2006; https://orientujsienawat.pl/pliki/Bilans%20Sezonu%201983.pdf
ORMO-ZRYW, klub założony w lutym 1947 r.; sekcje: boksu, dżiu-dżitsu, gimnastyki, strzelecko-łowiecka, fotograficzna, hippiczna, kajakarska, pływacka; siedziba przy ul. Powstańców 43.
APK Urząd Wojewódzki Śląski. Wydział Społeczno-Polityczny, sygn. 578.
ORZEŁ KATOWICE, UKS, zał. w 1996 r. przy SP nr 26, klub jednosekcyjny – zapaśniczy; z siedzibą przy ul. ►Józefowskiej, spadkobierca tradycji zapaśniczych ►GKS Katowice; 40 członków (2003); prezes: Roman Bierła; znany zawodnik: Ryszard Marciniak – srebrny medalista MMP.
ORZEŁ WEŁNOWIEC, KS, zał. w Józefowcu. Kolejne nazwy: KS Orzeł Dąb-Józefowiec (1920–1924), KS Orzeł Wełnowiec (1924–1939, 5 III 1957 – 22 I 1962), Hohenlohehütter Turn- Und Sportverein Hohenlohehütte, RKS Orzeł Wełnowiec (25 II 1945 – 1948), KS „Metalowiec” Wełnowiec (1948–1949), Koło Sportowe „Stal” przy Zakładach Cynkowych „Silesia” w Wełnowcu; fuzja z KS ►„Rapid” Wełnowiec (zob. ►RAPID-Orzeł Wełnowiec). W 1949 skupiał 375 członków. Prowadził sekcje: boksu (1925–1934, 1945), gimnastyki sportowej (1948–1950), gier sportowych (1945), hokeja na lodzie (1945), lekkoatletyczną (1924–1928), piłki nożnej (1920–1939, 1945–1962), tenisa (1925–?), tenisa stołowego (1945–1951), zapasów (1945–1962). Osiągnięcia: występy w I lidze zapasów w stylu klasyczny (1960–1961); 9 (3–2–4) medali MP (1946–1963) w zapasach. Działacze: E. Dróźdż, Tadeusz Klukowski, Wilhelm Rusecki, Sussek. Prezesi: Stefan Madej, Karol Hetwer, Filip Copik. Wybitni sportowcy: Eugeniusz Dziewior, Stanisław Maruszewski, Eugeniusz Skowronek, Ernest Szmatloch.
APK, zesp. Okręg Śląski Polskiego Związku Piłki Nożnej, sygn. Kat 87a; A. Baran: 100 lat sportu zapaśniczego w Katowicach. Katowice 2005; https://www.zapasy.org.pl „Kattowitzer Zeitung” 1924, nr 191; „Polonia” 1926, nr 151.
Osiągnięcia krajowe
MP w zapasach w stylu klasycznym
| Lp. | Rok | Imię, nazwisko | Nazwa klubu / koła organizacji sportowej | Kategoria wagowa | Miejsce |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 1946 | Wilhelm Grajcarek | Orzeł Wełnowiec | musza | 2 |
| 2. | 1950 | Stanisław Maruszewski | Stal Wełnowiec | półciężka | 1 |
| 3. | 1953 | Eugeniusz Skowronek | Stal Wełnowiec | lekka | 3 |
| 4. | 1954 | Ernest Szmatłoch | Stal Wełnowiec | półśrednia | 1 |
| 5. | 1955 | Józef Dziewior | Stal Wełnowiec | musza | 1 |
| 6. | 1955 | Eugeniusz Skowronek | Stal Wełnowiec | lekka | 3 |
| 7. | 1960 | Jan Hanusek | Orzeł Wełnowiec | musza | 3 |
| 8. | 1961 | Józef Weidermann | Orzeł Wełnowiec | piórkowa | 2 |
| 9. | 1963 | Józef Weidermann | Orzeł Wełnowiec | piórkowa | 3 |
OŚRODEK PRZYGOTOWAŃ OLIMPIJSKICH W SZERMIERCE; powstały w 1962 w Katowicach przy ul. Żelaznej wg projektu Wojciecha Zabłockiego, przy założeniach programowych Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Polskiego Związku Szermierczego.
AUM, zesp. 5, sygn. 857.
OŚRODEK REKREACJI I WYPOCZYNKU ZADOLE, w ►Parku Zadole, zespół czterech kortów tenisowych; dwa z nich posiadają nawierzchnię ceglaną typu clay tech, a dwa tradycyjną, z mączki ceglanej, do dyspozycji jest też ścianka treningowa z nawierzchnią ceglaną.
https://zzm.katowice.pl/nasze-parki/park-zadole
OŚRODEK SPORTOWY PRZY UL. ASNYKA, kompleks sportowy ►Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, z nowoczesnym stadionem wielofunkcyjnym: z boiskami – piłkarskim z nawierzchnią syntetyczną, do baseballu z nawierzchnią z trawy naturalnej i mączki, dwoma do piłki plażowej i wielofunkcyjnym; urządzeniami lekkoatletycznymi (pięciotorową bieżnią z nawierzchnią poliuretanową oraz dodatkowym torem z fragmentem bieżni prostej do biegu na 100 m, rozbiegu i skoczni do skoku wzwyż, rzutni do pchnięcia kulą, rozbiegu i skoczni do skoku o tyczce, a także piaskownicy z rozbiegiem do skoku w dal. Na terenie kompleksu umieszczono ponadto strefę street workout (ćwiczeń na wolnym powietrzu) oraz ścieżkę rowerową. Zastosowane rozwiązania pozwalają organizować zawody lekkoatletyczne, a także rozgrywki III ligi piłkarskiej. Dla kibiców powstały trzy trybuny, których łączna pojemność to ponad 500 miejsc, a w budynku zaplecza sanitarno-szatniowego przygotowano przestrzeń dla dziennikarzy relacjonujących wydarzenia sportowe.
OŚRODKI WYPOCZYNKU SOBOTNIO-NIEDZIELNEGO I ŚWIĄTECZNEGO, dawniej Ośrodki Wczasów Niedzielnych, zespół obiektów i urządzeń zlokalizowanych w niedużej odległości od aglomeracji miejskiej, w bezpośrednim sąsiedztwie terenów o walorach przyrodniczych, korzystnych dla rekreacji, w strefach z zapewnioną komunikacją publiczną. Powstanie OWSNiŚ planowano zaraz po zakończeniu drugiej wojny światowej; wyposażone były zgodnie z potrzebami krótkiego wypoczynku i rekreacji. Umożliwiały jednoczesne obsłużenie znacznej liczby osób o różnych upodobaniach. W Katowicach propagowaniem tego typu wypoczynku zajęło się czasopismo „Sport i Wczasy”; jednym z pierwszych popularyzowanych tego typu zespołów obiektów na terenie miasta był ►Muchowiec; w l. 50 XX w. powstał największy z nich – ►Park Śląski, a na kolejną falę zainteresowania ideą OWSNiŚ wpłynęło powstanie ►Leśnego Pasa Ochronnego GOP, oprócz nich w końcu l. 70 XX w. zaliczono do tego typu ośrodków: ►Katowicki Park Leśny, ►Dolinę Trzech Stawów, ►Zadole i ►Starganiec utrzymywane przez konkretne zakłady pracy. Przemiany społeczno-polityczne l. 90 XX w., zwalniające zakłady pracy od organizowania turystyki i wypoczynku, oraz postępująca degradacja środowiska, zwłaszcza Leśnego Pasa Ochronnego GOP spowodowały kryzys O. W ostatnich opracowaniach poświęconych potrzebom wypoczynku mieszkańców Katowic termin ten w zasadzie nie występuje (wyjątkowo za taki obiekt nadal jest uznawany Park Śląski). Zupełnie inną kategorią są Ośrodki Wczasów Niedzielnych ►Polskiego Związku Wędkarskiego.
OTORI KATOWICE, UKS, zał. w 2016 przy ul. Lechickiej; sekcja dżudo; prezes Jakub Kubieniec.
https://www.krs-online.com.pl/msig-5273-208994.html
