ŚWIETLICA nr 4 zob. ►Ognisko Młodzieży w Załężu
ŚWIĘTY KRZYŻ (Zum Hohere Kreuz), pole górnicze o pow. 420,271 m² położone na wschód od osady Kalina i zachód od Wysokiego Krzyża; nadanie w 1857 uzyskali: ►Georges de La Tour i ►hr. Teodor Magnus von Moltke; podzielone było na 3 pola: A. Zum Hohere Kreuz, B. Zum Hohere Kreuz, C. Zum Hohere Kreuz). W 1904 wykupione przez fiskusa niemieckiego (należało do ►Spółki Górniczej Spadkobierców Georga von Giesche); od 1923 w rękach fiskusa polskiego. 31 XII 1937 Wyższy Urząd Górniczy nadał polu nazwę: Święty Krzyż.
APK, zesp. Katowickie Zjednoczenie Przemysłu Węglowego, sygn,515/2; R. Borowy: Wczoraj, dziś, jutro... kopalni „Katowice-Kleofas”. Historia węglem pisana. Katowice 1997.
ŚWIT, Pierwsze Śląskie Towarzystwo Ogródków Działkowych „Świt”, stowarzyszenie ►Towarzystwa Ogródków Działkowych Województwa Śląskiego z siedzibą w Załężu, zał. 7 IV 1929 pod nazwą Towarzystwo Ogródków Działkowych i Przydomowych z inicjatywy ►Śląskiej Izby Rolniczej (Władysław Włosik) oraz grupy miejscowej ►Związku Powstańców Śląskich na ►kolonii Ignacego Mościckiego (►Paweł Jacek, Weps). W statucie zapisano: „[...] grupa miejscowa ZPŚl. jest jednocześnie towarzystwem ogrodniczym, tak Towarzystwo Ogrodnicze jest grupą miejscową ZPŚl., organizacją czysto gospodarczą, opierającą się w działalności zawodowej o Śląską Izbę Rolniczą”. Od 1932 działało pod nazwą „Świt” z siedzibą w ►Szkole Podstawowej nr 24 im. Ignacego Mościckiego. Na walnym zebraniu 12 II 1933 uchwałą przyjęto zapis, że Pierwsze Śląskie Towarzystwo Ogródków Działkowych „Świt” jest równocześnie Towarzystwem Upiększania Kolonii i przejmuje wszelkie agendy towarzystw uporządkowania miast dla obwodu Katowice i ►Kolonii im. Prezydenta Ignacego Mościckiego. W 1929 skupiało 60 członków (powstańców śląskich), a w 1936 – 72. Honorowymi członkami byli: ►dr Adam Kocur i Władysław Włosik. Po chorzowskim było najsilniejszym ośrodkiem amatorskiego ruchu ogródków działkowych i przydomowych w województwie śląskim. Od 22 II 1933 funkcję prezesa pełnił Hubert Oczko, a wiceprezesa ►Józef Słomka. Reaktywowane w 1945, w 1956 zdobyło nagrodę wojewódzką. Utrzymywało się z funduszy ►Dzielnicowej Rady Narodowej Katowice Śródmieście Zachód. Obecnie tworzy dwa zespoły: 1) po północnej stronie ►ul. Gliwickiej na granicy z Osiedlem Tysiąclecia; 2) między ►ul. Józefa Skrzeka i torem kolejowym Katowice – Gliwice.
Dziesięć lat pracy Okręgowego Związku Towarzystw Ogródków Działkowych i Osiedli Województwa Śląskiego: 1928–1938. Katowice 1938.
